Bertil Lintner ~
(၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လထုတ္ ဧရာဝတီမဂၢဇင္းမွာ Bertil Lintner ေရးခ့ဲတ့ဲ စာအုပ္ေ၀ဖန္ေရးေဆာင္းပါးကုိ ဘာသာျပန္ထားတာပါ)
၂၁ ရာစု အကူးအေၿပာင္းက ျမန္မာျပည္။
မုိနိခ္စကစ္ဒ္မုိး တည္းျဖတ္၍ ဟာ၀ိုင္အီ တကၠသိုလ္က ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀သည္။
၂၀၀၅ ခုႏွစ္
စာမ်က္ႏွာ-၃၀၄
ျမန္မာျပည္အေၾကာင္း ပညာရပ္ဆိုင္ရာေလ့လာခ်က္သည္ ရယ္စရာအျဖစ္အပ်က္က ပိုမ်ားေနၿပီး လက္ေတြ႕ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာေလ့လာမႈက နည္းပါးေနသည္ ။
“၂၁ ရာစု အကူးအေျပာင္းက ျမန္မာျပည္” စာအုပ္ဟာ ႏွစ္ေပါင္း ေလးဆယ္အတြင္း ျမန္မာျပည္ ၏ နိစၥဓူ၀ ဘ၀အေၾကာင္း စာတမ္းမ်ား ပထမဆံုးအႀကိမ္ စုစည္းေဖာ္ျပမႈ လို႕ ရည္႐ြယ္ပံုရေပမယ့္ အဲဒီလို ေျပာတာဟာ နည္းနည္းေတာ့ ခ်ဲ႕ကားေျပာ တာပဲျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္ကလည္း “ျမန္မာျပည္ကို သြားလည္စို႕” လို႕ေခၚတဲ့ စာအုပ္တစ္အုပ္ ကိုေရးခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီစာအုပ္ဟာ ဒီတိုင္းျပည္ရဲ႕ နိစၥဓူ၀ ဘ၀အေထြေထြကို ေတာ္ေတာ္ေလးၿခံဳငံုမိ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခု ဒီစာအုပ္အသစ္ကေတာ့ ပညာ႐ွင္ေတြေရးတဲ့ ပထမဆံုးစာအုပ္ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အဓိကကေတာ့ မႏုႆေဗဒ ပညာ႐ွင္ေတြ ေရးတာပါ။ အဲဒါေၾကာင့္ လူနည္းနည္းပဲ စိတ္၀င္စားမယ့္ အေၾကာင္းအရာေတြျဖစ္တဲ့ ထီလက္မွတ္ဂဏန္းေဗဒင္၊ မႏၲေလးက ပုရိသ၀ါဒျပႆနာ၊ ပြဲေတာ္ရဲ႕တည္ေနရာေျမပံုေတြပါ၀င္တဲ့ ေတာင္ၿပံဳး နတ္ကႏၷားပြဲေတာ္အေၾကာင္း အေသးစိပ္ခ်ယ္မႈန္း ေဖာ္ျပခ်က္ စတဲ့ အခန္းေတြပါ၀င္ပါတယ္။
ဒီလိုျဖစ္ေပမယ့္ ဖတ္သင့္ဖတ္ထိုက္တဲ့စာအုပ္တစ္အုပ္ပါ။ စာအုပ္မွာ အပိုင္း(၄)ပိုင္းပါပါတယ္။ ပထမပိုင္းကေတာ့ ကိုးကြယ္မႈ၊ ဘုရားဖူး ထြက္ျခင္းႏွင့္ စီးပြားေရး။ ဒုတိယပိုင္းကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ကိုယ္က်င္႔တရားဆိုင္ရာ ဥပေဒႏွင့္အညီျပဳျခင္း။ ၿပီးေတာ့ လူထုလႈပ္႐ွားေဆာင္႐ြက္မႈ နဲ႕ ေနာက္ဆံုး မွာ ျပည္တြင္းပိုင္နက္ နယ္ပယ္ အေၾကာင္းေရးသားခ်က္တစ္ခုနဲ႕ အဆံုးသတ္ထားပါတယ္။ အားလံုး ေပါ့ေပါ့ပါးပါးပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဂူးစတတ္ေဟာက္တ္မင္း ရဲ႕ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္အနီးအပါးက ပုဂၢိဳလ္ေရးကိုးကြယ္မႈ ဆိုတဲ့အခန္းရယ္ ဂ်ယ္နီဖါလီေဟးရဲ႕ လူထုဆက္သြယ္ ေရးအေၾကာင္း႐ွင္းလင္းေဖာ္ျပခ်က္နဲ႕ ေခတ္ၿပိဳင္ဗမာျပည္ရဲ႕ စာေပဘ၀ေတြကေတာ့ တကယ္အေရးႀကီးတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို အေကာင္းဆံုး ေလ့လာထားခ်က္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။
ခဲကိုတိုစာ ရဲ႕ ေကာလာဟလေတြနဲ႕ အယူသီးမႈေတြရဲ႕အေရးႀကီးပံုအေၾကာင္း အခန္းကလည္း စိတ္၀င္စားစရာေကာင္း ပါတယ္။ ဥပမာ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ လူေတြက အမ်ဳိးသမီးတစ္ေယာက္ တိုင္းျပည္ကိုအုပ္ခ်ဳပ္လိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ ေဗဒင္ဆရာေတြရဲ႕ ေဟာဆိုခ်က္ကို ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ မၾကာခင္မွာ လက္ေတြ႕သမား အလယ္အလတ္က်သူ လို႕ အမ်ားကေျပာၾကတဲ့ ေထာက္လွမ္းေရး အႀကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ၫြန္႕က မင္းသမီးလို၀တ္ၿပီး ေတာင္ထိပ္ေပၚတက္ပါေလေရာ။ ေကာလာဟလ ေတြအရ သူ႕ရဲ႕လက္ေအာက္ငယ္သားေတြက သူ႕ကိုမမၫြန္႕လို႕ သံုးခါ ေအာ္ေခၚၾကပါတယ္။ သူက ႐ွင္ လို႕ ေနာက္ျပန္ မလွည့္ခင္ သံုးႀကိမ္သံုးခါ ထူးပါတယ္။
မေ႐ွးမေႏွာင္းမွာပဲ အဲဒီအခ်ိန္က စစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာေမာင္က သူ႕ရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈအခြင့္အေရးကို အထင္အ႐ွားျဖစ္ေအာင္လို႕ သူ႕ကိုယ္သူ ေ႐ွးေ႐ွးတုန္းက ဗမာမင္းတစ္ပါး ျဖစ္တဲ့ က်န္စစ္သားနဲ႕ ခိုင္းႏိႈင္းပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့ အဲဒီနာမည္ဟာ က်န္ (က်န္ရစ္ေသာ) နဲ႕ စစ္သား(စစ္တပ္အမႈထမ္း) ကိုေပါင္းစပ္ထားတာ ျဖစ္လို႔ပါ။ ေနာက္အျဖစ္တစ္ခုကေတာ့ တၿမိဳ႕လံုးကို ေအးခ်မ္းသာယာမႈေတြေဆာင္က်ဥ္းလာေအာင္ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႕ သံဃာေတာ္ အႀကီးအကဲ ေတြဟာ ရဟတ္ယာဥ္နဲ႕ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေပၚ ပ်ံ၀ဲၿပီး မဂၤလသုတ္ကို ႐ြတ္ဖတ္ သရဇၥ်ာယ္ပါသတဲ့။
ဒီဥပမာေတြဟာ ရယ္စရာဟာသေတြလို ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ေနေပမယ့္ ျမန္မာျပည္အေနအထားအရ မိ႐ိုးဖလာ ယံုၾကည္မႈ ေတြဟာ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြေရာ ျပည္သူလူထုအတြက္ပါ ဘယ္ေလာက္ အေရးႀကီးတယ္ ဆိုတာကို ျပသတာပါပဲ။ စိတ္မေကာင္းစရာက ဒီ ဥပမာေတြဟာ ဗမာျပည္သူေတြအတြက္ ဒီလို သဘာ၀လြန္ ျဖစ္ရပ္ ေတြမွာပဲ သူတို႕ရဲ႕ေမ်ွာ္လင့္ ခ်က္ေတြကို တြဲခိုထား႐ံုက လြဲလို႕ တျခား မယ္မယ္ရရမ႐ွိေတာ့တာကို ျပသေနလို႕ပါပဲ။ ထုိစာရဲ႕အဆိုအရ ေကာလာဟလ ေတြဟာ အျမင္႐ႈပ္ေထြးၿပီး အားနည္းတဲ့လက္နက္ ျဖစ္ ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့ အဲဒီလို ႏိုင္ငံေရးလုပ္ငန္း ေတြကို အာ႐ံုစိုက္ၿပီး အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆို ေနျခင္းက ဗမာျပည္သူေတြအတြက္ စစ္အစိုးရဟာ အာဏာရဲ႕ အ႐ွင္သခင္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္ လို႕ ၀န္ခံရာေရာက္ ေနလို႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီ အာဏာဟာ ဘယ္လိုအလုပ္ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာကို ျမန္မာ့စာအုပ္ထုတ္ေ၀ေရးနဲ႕ စာေပေလာက အေၾကာင္း အခန္းမွာ လီေဟးက ပိုၿပီး လက္ေတြ႕က်က် ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ သူတို႕ရဲ႕ ေနာင္ေတာ္ အာဏာ႐ွင္ႀကီးေတြထက္ေတာင္ပိုကဲၿပီး လက္႐ွိစစ္အစိုးရဟာ သူ႔ကိုယ္သူ အာဏာနဲ႕ အမွန္တရားရဲ႕ တည္ရာဌာန ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါတယ္။
လြတ္လပ္တဲ့ စာေရးဆရာေတြကေတာ့ ျပည္သူလူထုဆီကို သူတို႕ရဲ႕သတင္းစကားေတြအေရာက္ပါးဖို႕ စာေပစီစစ္ေရးကို လက္တစ္လံုးျခား လွည့္ျဖားႏိုင္ေအာင္ ႐ူးခ်င္ေယာင္ေဆာင္တဲ့အေရးအသားေတြနဲ႕ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြကို ေ႐ွာင္တိမ္း ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တခါတေလမွာေတာ့ စာေရးဆရာေတြနဲ႕ မဂၢဇင္းအယ္ဒီတာေတြဟာ ပိုၿပီး တဲ့တိုး က်တတ္ပါတယ္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာ သူတို႕ေတြဟာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံတကာ႐ုပ္ပံုလႊာကို ထိခိုက္ပ်က္ျပားေစတယ္ဆိုၿပီး တင္းက်ပ္မႈေတြကို ေလ်ာ့ပါးေပးဖို႕ အာဏာပိုင္ ေတြကို ပန္ၾကားခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အံ့ၾသစရာမ႐ွိပါဘဲ စစ္အစိုးရဟာ ပုဂၢလိကထုတ္ေ၀ ေရးလုပ္ငန္းကို ပိုတင္းၾကပ္လိုက္တဲ့ အတြက္ အေျခအေနဟာ ပိုၿပီး ဆိုး႐ြားခဲ့ပါတယ္။ စာေပေလာကသားေတြအတြက္ သင္ခန္းစာကေတာ့ ေစာဒကမတက္ဖို႕ဘဲျဖစ္ပါတယ္လို႕ လီေဟးက အႏွစ္ခ်ဳပ္ပါတယ္။ သာမန္ အရပ္သား ေတြကလည္း တူညီတဲ့သင္ခန္းစာကိုပဲ ရ႐ွိခဲ့ပါတယ္။ တေလာကလံုးက ေအာ့ႏွလံုးနာေနတဲ့ အစိုးရကို ဆန္႕က်င္ၿပီး ဘာစကားမ်ွ မဟရဲေတာ့တာပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြဟာ အာဏာကို ခုိင္ခိုင္ၿမဲၿမဲ ဆုပ္ကိုင္ထားႏိုင္လင့္ကစား သူတို႕ရဲ႕ အာဏာပိုင္ဆိုင္မႈ တန္ဆာပလာေတြဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ပံုကို ေရ႐ွည္ခိုင္ၿမဲေအာင္ ဖန္တီးႏုိင္စြမ္းမ႐ွိဘူး လုုိ႕ ေဟာက္မင္း က ျငင္းခ်က္ထုတ္ ပါတယ္။ လက္နက္နဲ႕ ပုဂၢိဳလ္ေရး အာဏာဟာ ျမန္မာျပည္ကစား၀ိုင္းရဲ႕ ဥပေဒသပါပဲ။ အေနာက္တိုင္းပညာ႐ွင္ ေၾကာင္ သူေတာ္တခ်ဳိ႕ ကမၻာကိုေျပာဖို႕ ႀကိဳးစားေနၾကသလို ေ႐ွးေဟာင္းထံုးတမ္းစဥ္လာေတြထဲမွာ က်င္လည္ေနတဲ့ ခိုင္မာ ေတာင့္တင္းတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခု မဟုတ္ပါဘူး။
ေဟာ့တ္မင္း ရဲ႕အဆိုအရ ပုဂၢိဳလ္ေရးၾသဇာရဲ႕ အေရးပါမႈဟာ ဒီမိုကေရစီလႈပ္႐ွားမႈနဲ႕ ဒီလႈပ္႐ွားမႈကို ေထာက္ခံၾကတဲ့ ႏိုင္ငံရပ္ျခားက သူေတြကိုပါ သက္ေရာက္လႊမ္းမိုးပါတယ္။ ဒီေနရာမွာေတာ့ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထက္ ပိုၿပီး အေရးႀကီးတဲ့သူ မ႐ွိေတာ့ပါဘူး။ သူ႔ရဲ႕တိုင္းသူျပည္သားေတြက သူ႕ကို ဣတၳိယဘုရားေလာင္း(Female Bodhisattva) နဲ႔ ႏိႈင္းခဲ့ၾကတယ္။ ဗယ္နီတီဖဲရ္ (Vanity Fair) က ျမန္မာျပည္ရဲ႕ စိန္႔ဂ်ဳံး(Burma's Saint Joan) လို႕ ကင္ပြန္းတပ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စစ္အစိုးရကေတာ့ သူ႕ကို 'အေနာက္ေမ်ွာ္မယ္ေတာ္ႀကီး' လို႕ ေခၚပါတယ္။ သူ႕ကို ရည္ၫႊန္းတဲ့ သဘာ၀လြန္ စ႐ိုက္ လကၡဏာေတြ ကိုေတာ့ စစ္အစိုးရက မျငင္းပါဘူး။
ေနာက္ဆံုးအခန္းကေတာ့ ျမန္မာျပည္ရဲ႕အနာဂတ္ကို ေလ့လာတဲ့သေဘာ႐ွိပါတယ္။ ဗမာလူမ်ဳိး ေတြဟာ သူတို႕ရဲ႕ကေလး ေတြကို ဘယ္လိုျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ၾကတယ္၊ သူတို႕ရဲ႕သားသမီးေတြကို ဘယ္ေလာက္ တန္ဖိုးထားၾကတယ္ဆိုတာ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ၿပီး ေရးသားထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုးဆိုးဝါးဝါးခြ်တ္ယြင္းခ်က္ ကေတာ့ ၂၁ ရာစု အကူးအေျပာင္းမွာ ျမန္မာျပည္ ဟာဘယ္ေနရာမွာ ရွိေနသလဲ ဆိုတာကို ႏိုင္ငံေရးအရ ခြဲျခမ္း စိတ္ျဖာေလ့လာခ်က္ မပါ႐ွိတာပါပဲ။ ဒီအခ်က္ဟာ လူမႈေရး ဆိုင္ရာမႏုႆေဗဒနဲ႕ ေဆးပညာဆိုင္ရာ မႏုႆေဗဒ ဘာသာရပ္မ်ားအတြင္း နက္နက္႐ႈိင္း႐ိႈင္း ေလ့လာစူးစမ္းခ်က္ေတြ နည္းတူ အေရးႀကီးပါတယ္။ ပိုၿပီး အေရးႀကီးပါေသးတယ္။ ။
zarny win
Saturday, September 01, 2012
Irrawaddy Blog
http://blog.irrawaddy.org/2012/09/blog-post_1.html
