၂၀၁၁ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ ႏုိင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ေကာင္စီက ႏုိင္ငံေတာ္ အာဏာအရပ္ရပ္ကုိ အစိုးရသစ္သို႔ လႊဲေျပာင္းေပးအပ္ၿပီး မိမိတုိ႔ အဖြဲ႕ကုိ ဖ်က္သိမ္းလုိက္ေၾကာင္း ေၾကညာျခင္းႏွင့္အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ က်င့္သုံးခဲ့သည့္ အာဏာပုိင္စနစ္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္း၍ အာဏာၿပိဳင္စနစ္ စတင္ခဲ့သည္။
အာဏာၿပိဳင္စနစ္ဟူသည္ကား ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈ ခုႏွစ္) ႏွင့္ အညီ ဖြဲ႕စည္းသည့္ ႏုိင္ငံေတာ္ ယႏၱရားသစ္၌ အာဏာမ်ား ခြဲေ၀ေသာ စနစ္တစ္ခု ပါရွိလာခဲ့ျခင္းကုိ ဆုိလိုသည္။
အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၁၁ (က) တြင္ “ႏုိင္ငံေတာ္ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ၏ ခက္မသုံးျဖာျဖစ္သည့္ ဥပေဒျပဳေရးအာဏာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာႏွင့္ တရားစီရင္ေရး အာဏာတုိ႔ကုိ တတ္ႏုိင္သမွ် ပုိင္းျခားသုံးစြဲျခင္းႏွင့္ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္း ျခင္းတုိ႔ ျပဳသည္” ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
အာဏာကို တစ္ဦး တစ္ဖြဲ႕တည္း လက္၀ယ္မထားဘဲ က႑အသီးသီးသုိ႔ ခြဲျခား ထားရွိျခင္း (separation of power) ႏွင့့္္ အာဏာ က႑အခ်င္းခ်င္း တစ္ဦး လြဲမွား လြန္ကၽြံလွ်င္ တစ္ဦးက ထိန္းကြပ္ျခင္း (checks and balances)စနစ္သည္ ဒီမိုကေရစီ၏ အေရးႀကီးေသာ လကၡဏာရပ္တစ္ခုျဖစ္ရာ သည္စနစ္ ပါရွိလာျခင္းသည္ အုပ္စုိးခံ ျပည္သူတုိ႔ အတြက္ ႏွစ္သက္စရာ ျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္ ျပႆနာက အာဏာရွိသူ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္းျခင္း အမႈကို မည္သုိ႔ျပဳမည္လဲ။
ဒါက ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ အတြင္း ျမန္မာလူထု မျမင္ဖူး မေတြ႕ ဖူးေသာ အျခင္းအရာတစ္ခုျဖစ္သည္။ အာဏာကုိင္တြယ္သုံးစြဲ သူမ်ား ကိုယ္တုိင္လည္း သည္လို အေတြ႕အႀကံဳမ်ဳိး မရွိခဲ့ၾက။
သို႔ေသာ္၊ သည္ကိစ္ၥႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အေတာ္ ေစာေစာကတည္းက က်က်နန တြက္ဆ ထားမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္ဟုေတာ့ ဆုိႏုိင္သည္။
လႊတ္ေတာ္ယႏၱရားမ်ား စတင္ အရွိန္ယူၾကသည့္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ပထမအႀကိမ္လႊတ္ေတာ္ ဒုတိယပုံမွန္အစည္းအေ၀းမ်ား က်င္းပစဥ္က လႊတ္ေတာ္ အႀကီးအကဲမ်ား ႏႈတ္ခြန္းဆက္ မိန္႔ခြန္းအသီးသီး ေျပာၾကားရာတြင္ “ထိန္းေက်ာင္းမႈစနစ္” အေၾကာင္း လမ္းဩန္ထားတာေတြ ရွိခဲ့သည္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းက၊
သမၼတက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ က်င့္သုံးၿပီး လႊတ္ေတာ္က ဥပေဒျပဳအာဏာ ရယူ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေနအထားကို ေထာက္ျပကာ လႊတ္ေတာ္က စည္းလုံး ညီၫြတ္စြာ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ လုိေၾကာင္း အစခ်ီၿပီး၊
လႊတ္ေတာ္က ျပ႒ာန္းေပးလုိက္ေသာ ဥပေဒမ်ားကို ထပ္ဆင့္ ထုတ္ျပန္ခြင့္ အပ္ႏွင္းျခင္းခံရေသာ အဖဲြ႕အစည္း အသီးသီး၏ ထုတ္ျပန္ေသာ ဥပေဒမ်ားျဖစ္သည့္ နည္းဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ၊ စည္းကမ္းဥပေဒ၊ အမိန္႔၊ ညႊန္ၾကားခ်က္၊ ေၾကာ္ျငာစာ၊ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း၊ လက္စြဲမ်ားသည္ မူလ လႊတ္ေတာ္က ျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ ဥပေဒမ်ားႏွင့္ ညီၫြတ္မႈ ရွိ မရွိကုိ ဆန္းစစ္ေနရမည္ ျဖစ္သကဲ့သို႔ ႏုိင္ငံေတာ္အတြင္းရွိ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံသား အားလုံးက လိုက္နာ က်င့္သုံးေရးႏွင့္ အျပန္အလွန္ ထိန္းညႇိ ကူညီ ေဆာင္ရြက္ေရး အတြက္ ပါ၀င္ေပးရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း။
စသျဖင့္ ေျပာဆုိခဲ့ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုိင္း ပုဂ္ၢိဳလ္တုိ႔ အာဏာ သုံးစြဲရာ၌ လြဲေခ်ာ္ လြန္ကၽြံမႈ မရွိရေအာင္ ထိန္းေက်ာင္းၾကရန္ တုိက္တြန္းထားျခင္း ျဖစ္သည္။
အလားတူ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဦးခင္ေအာင္ျမင့္ကလည္း၊
လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား အေနျဖင့္၊
အဓိက တာ၀န္မွာ ဥပေဒျပဳေရးပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊
ထုိ႔ျပင္ ျပည္သူတုိ႔၏ အက်ဳိးစီးပြားကုိ ေဖာ္ေဆာင္ရန္အတြက္ လႊတ္ေတာ္တြင္ ေမးခြန္းမ်ား ေမးျမန္းျခင္းႏွင့္ အဆုိမ်ား တင္သြင္းျခင္းတုိ႔ကုိလည္း ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရွိေၾကာင္း၊
(သို႔ေသာ္) အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑ႏွင့္ တရားစီရင္ေရးက႑မ်ားအား ထိန္းညႇိမည္ဆုိလွ်င္ ဥပေဒျပဳျခင္း၊ ေမးခြန္းေမးျမန္းျခင္း၊ အဆုိမ်ား တင္သြင္းျခင္း နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္သာ ထိန္းညႇိခြင့္ ရွိေၾကာင္း၊
ေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈႏွင့္ သန္႔ရွင္းေသာ အစိုးရျဖစ္ေပၚေရး၊ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္ ႀကံ့ခုိင္ေရးတုိ႔အတြက္ လႊတ္ေတာ္၌ ေမးခြန္းထုတ္သည့္အခါ ပုဂ္ၢိဳလ္ေရး တုိက္ခုိက္မႈ မပါဘဲ ေမးျမန္းႏုိင္ေၾကာင္း စသျဖင့္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
လႊတ္ေတာ္မ်ားက ထုိသို႔ ေျပာဆုိစဥ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ၏ အႀကီးအကဲျဖစ္ေသာ သမၼတကလည္း၊
ျပည္သူ႔အစိုးရျဖစ္ေနၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္သူလူထု အက်ဳိးစီးပြားကို ဦးထိပ္ ထားရပါ့မယ္။ ျပည္သူလူထု စိတ္ေက်နပ္မႈ၊ ျပည္သူလူထု စိတ္ခ်မ္းသာမႈကုိ ထမ္းေဆာင္ၾကတဲ့၊ ျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လုံးရဲ႕ ယုံၾကည္ကိုးစားအားထားမႈကို ခံယူထုိက္တဲ့ ျပည္သူ႔၀န္ထမ္းေကာင္းမ်ား ျဖစ္လာေအာင္ ပညာေပးျခင္း၊ သတိေပးျခင္း၊ အေရးယူျခင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ေခတ္ေျပာင္းေနၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ စနစ္ကုိပါ ေျပာင္းလဲႏုိင္ေရး ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ၾကရာမွာ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ေတြ၊ ႀကိဳးနီစနစ္ေတြ ဆက္လက္ စြဲကုိင္ ထားသူေတြ၊ တာ၀န္သိမႈ၊ တာ၀န္ယူမႈ ကင္းမဲ့ၿပီး အဂတိလိုက္စားမႈမ်ားကိုလည္း ထိေရာက္စြာ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
စသျဖင့္ မိမိဘက္က ေဆာင္ရြက္ခ်က္ကုိ လႊတ္ေတာ္သို႔ အသိေပး ေျပာၾကားတာ ေတြ႕ရသည္။
အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာပုိင္ႏွင့္ ဥပေဒျပဳအာဏာပုိင္တုိ႔၏ အဆုိပါ သေဘာထားမ်ားသည္ လည္း ျပည္သူတုိ႔အတြက္ ႏွစ္သက္ဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
သို႔ေသာ္ ၿပီးခဲ့သည့္ တစ္ႏွစ္တာကာလကုိ ေက်ာ္လႊား၍ သည္ကေန႔ အေနအထားကို ၾကည့္သည့္အခါ ဥပေဒျပဳ မ႑ိဳင္ႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္တို႔ အျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္းေသာ အျပဳအမူမ်ားက အားၿပိဳင္ေသာ အသြင္သၭာန္သာမက ထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္ေသာ အသြင္သဏၭာန္မ်ိဳးအထိ ေဆာင္လာေနတာ ေတြ႕ရသည္။
ေလာေလာဆယ္ လူအမ်ား ၾကားသိေနရသည့္ ႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ဆုိင္ရာ ခံု႐ံုးကိစ္ၥ။
လႊတ္ေတာ္မ်ားက ဖြဲ႕စည္းလိုက္သည့္ ေကာ္မတီ၊ ေကာ္မရွင္ႏွင့္ အဖြဲ႕မ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ဟုတ္ မဟုတ္ ခုံ႐ံုးက အဆံုးအျဖတ္ ေပးရသည့္ ကိစၥ။
ဆံုးျဖတ္ရန္ သမၼတက ေစခိုင္းသည္။
ခံု႐ံုးက မဟုတ္ဟု ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။
လႊတ္ေတာ္က ထိုအဆံုးအျဖတ္ကို လက္မခံ။
သည္အတြက္ သမၼတႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ အႀကီးအကဲမ်ား ေဆြးေႏြး ညိႇႏိႈင္းၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ေျပလည္မႈ မရၾက။
ယခုေတာ့ လႊတ္ေတာ္တို႔က ခံု႐ံုးကို စြပ္စြဲျပစ္တင္ဖို႔ ျပင္ဆင္လာၾကၿပီ။
ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၂၄ ၌ ခံု႐ံုး၏ အဆံုးအျဖတ္သည္ အၿပီးအျပတ္ အတည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုထားရာ ထိုအဆံုးအျဖတ္ကို လက္မခံလိုေသာ လႊတ္ေတာ္က စြပ္စြဲ ျပစ္တင္သည့္ နည္းလမ္းကို ေရြးခ်ယ္လာျခင္း ျဖစ္သည္။
ပုဒ္မ ၃၃၄ (က) တြင္ ခံု႐ံုးဥကၠ႒ႏွင့္ အဖြဲ႕၀င္တို႔အား စြပ္စြဲျပစ္တင္ႏုိင္သည့္ အေၾကာင္း ၅ ရပ္ ေဖာ္ျပထားသည္။ အဲသည္အထဲက အဆီေလ်ာ္ဆံုး အေၾကာင္းရပ္(မ်ား)ကို ေရြးခ်ယ္၍ ပုဒ္မ ၃၀၂ ပါ နည္းစဥ္မ်ားအတုိင္း စြပ္စြဲျပစ္တင္မႈကို ေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည္။
အကယ္၍ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ စုစုေပါင္းဦးေရ၏ သံုးပံုႏွစ္ပံုက စြပ္စြဲျပစ္တင္မႈသည္ မွန္ကန္ေၾကာင္း၊ စြပ္စြဲခံရသူ(တို႔)သည္ လက္ရွိရာထူးတြင္ ဆက္လက္ ထမ္းရြက္ေစရန္ မသင့္ေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္လွ်င္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ နာယကသည္ ထုိဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတထံ အစီရင္ခံ၍ သမၼတက စြပ္စြဲခံရသူ(တို႔)အား ရာထူးမွ ရပ္စဲေပးရမည္ ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ မၾကာမီက လႊတ္ေတာ္သို႔ သမၼတ ေပးပိ႔ုခဲ့သည့္ သ၀ဏ္လႊာပါ သေဘာထား အရ အထက္က အေနအထားသည္ သမၼတအတြက္ ခက္ခဲေစလိမ့္မည္။ သည္အခက္အခဲကို သူ မည္သို႔ ေျဖရွင္းမည္ မသိေသာ္လည္း စြပ္စြဲျပစ္တင္မႈနည္းစဥ္ကို အဆံုးတုိင္ စဥ္းစားေသာ္၊
ခံု႐ံုးအား သမၼတက ရာထူးမွ ရပ္စဲျခင္းမျပဳလွ်င္ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၇၁ ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအရ လႊတ္ေတာ္အေနျဖင့္ သမၼတအား စြပ္စြဲျပစ္တင္ကာ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အနည္းဆံုး သံုးပံုႏွစ္ပံုက စြပ္စြဲခ်က္ မွန္ကန္ေၾကာင္း၊ ရာထူးတြင္ ဆက္လက္ ထမ္းရြက္ေစရန္ မသင့္ေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္တင္ျပလွ်င္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ အႀကီး အမွဴးသည္ တင္ျပခ်က္ရရွိလွ်င္ ရရွိခ်င္း စြပ္စြဲခံရေသာ ႏိုင္ငံေတာ္သမ္ၼတအား ရာထူးမွ ရပ္စဲေၾကာင္း ေၾကညာရမည္...ဟူသည္အထိ ဆိုက္ေရာက္သြားႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႕ျမင္ရသည္။
အဲဒါက အျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္းျခင္း အဆင့္ကို မ်ားစြာ ေက်ာ္လြန္သြားသည့္ အဆံုးစြန္ ပဋိပကၡအေနအထား ျဖစ္သည္။
အဲသည္ ပဋိပကၡမွ ဆက္လက္ ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္သည့္ ရလဒ္မ်ားကို စဥ္းစားရ ခက္သည္။
အမ်ားျပည္သူကေတာ့ တည္ၿငိမ္မႈ မပ်က္ျပားေစခ်င္။ ႏုိင္ငံေရးတြင္ အဖြဲ႕အစည္း ေပါင္းစံု အယူအဆေပါင္းစံု တိုးခ်ဲ႕ပါ၀င္ခြင့္ ရွိလာေနသည့္ လက္ရွိ အေနအထား ပ်က္ယြင္းသြားမွာ စိုးရိမ္သည္။
ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈ ျဖစ္စဥ္ႀကီး တန္႔ရပ္သြားမွာ၊ ေကြ႕ေျပာင္းသြားမွာ၊ ေနာက္ဘက္ ျပန္ေရာက္သြားမွာကုိကား လံုး၀ မလိုလားၾက။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ယခု ျပႆနာသည္ “သေဘာထား” မ်ားေပၚတြင္ အေျခခံသည္ ျဖစ္ေစ၊ အာဏာခြဲေ၀ ထိန္းေက်ာင္းမႈ ယႏၱရား၏ ခၽြတ္ယြင္းခ်က္ေၾကာင့္ ေပၚေပါက္သည္ျဖစ္ေစ၊ တစ္နည္းနည္း ညိႇႏိႈင္း အေျဖရွာျခင္းသာ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု လူထုၾကားက စဥ္းစားသူတို႔ ႐ႈျမင္ၾကသည္။
သေဘာထား ျပႆနာဆိုလွ်င္ ဒီမုိကေရစီအေရး ႏုိင္ငံ့အေရးကို အဓိက အာ႐ံုထားကာ သေဘာထားမ်ားကို ခ်ိန္ဆေျပာင္းလဲၾကၿပီး၊ ယ္ၲရား၏ ခၽြတ္ယြင္းခ်က္ဆိုလွ်င္လည္း ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ၊ လႊတ္ေတာ္ဆုိင္ရာ ဥပေဒ စသည္တို႔တြင္ ပါရွိသည့္ အာဏာ ယႏၱရား တည္ေဆာက္ပံု၊ လႈပ္ရွားလည္ပတ္ပံုတို႔ကို ျပန္လွန္ သံုးသပ္ စစ္ေၾကာေ၀ဖန္၍ လိုအပ္သလို ေျပာင္းလဲ ျပင္ဆင္သင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳ တင္ျပလိုပါသည္။
(ၾသဂုတ္ ၃၀/၂၀၁၂၊ အတြဲ ၃၊ အမွတ္ ၁၀၉ ျပည္သူ႔ေခတ္ အယ္ဒီတာအာေဘာ္)
