သန္း ၆၀ အတြက္ မနက္ျဖန္

 

နိဒါန္း

ဒီမိုကေရစီအသြင္  ကူးေျပာင္းေရး  မွန္သမ်ွတို့တြင္ Power Center  အေဟာင္း နွင့္အသစ္၊ အတြင္းနွင့္အျပင္၊ အသစ္အခ်င္းခ်င္း၊ အေဟာင္းအခ်င္းခ်င္း စသည္တို့အျကား ပြတ္တိုက္မွုမ်ား မလြဲမေသြေတြ့ျကုံ  ရေလ့ရွိေသာေျကာင့္ Stakeholder တို့၏ ေတြးေခါ္ေျမာ္ျမင္နိုင္စြမ္းက အဓိကက်ေနသည္။ ပန္းတိုင္ တူေသာ္လည္း နည္းလမ္းမတူမွုကို နည္းလမ္းမတူမွုဟူ၍ သေဘာမထားနိုင္ဘဲ နည္းလမ္းမွသည္ ပါဝါျပိုင္ဆိုင္မွုအသြင္အျပင္သို့ ကူးေျပာင္းေရာက္ရွိသြားတတ္ သလို ယင္းတို့ကူးေျပာင္းေရာက္ရွိသြားျပီး အားျပိုင္မွုျပင္း ထန္လာလ်ွင္ သမိုင္းေျကာင္းကျကုံေတြ့ခဲ့ရေသာ နိုင္ငံ တည္ေဆာက္ေရးသစ္ပင္သည္ အညြန့္လည္းက်ိုး၊ ပင္စည္ လည္းကိုင္းသည့္အေျခအေနသို့ ဆိုက္ေရာက္ သြားတတ္ သည္။ ျမန္မာ့သမိုင္းသည္ တစ္ပတ္ျပန္လည္တတ္သည္ဟူ ေသာ သစဿစာတရား  သဖြယ္မွန္ကန္ေနေသာ ဆိုရိုးအေဟာင္း တို့ အိပ္ေပ်ာ္ရာမွနိုးထလာျခင္းသည္ သန္း၆ဝေသာ  ျပည္သူ မ်ား၏ အနာဂတ္၊ မနက္ျဖန္နွင့္ တိုက္ရိုက္ ပတ္သက္ဆက္ နြွယ္လာနိုင္သည္။
  ပါဝါအေရြ့၊ အလ်င္နွင့္ ပြတ္တိုက္မွု

ပါဝါတို့ဟူသည္ မည္သို့ေသာအေျခအေနမ်ိုးတြင္မဆို အထိုင္ေျပာင္းလဲ သြားသည့္အခ်ိန္၌ ကနဦးျဖစ္ေပါ္တတ္ေသာဟန္ခ်က္ပ်က္မွုကို ထိန္းသိမ္းနိုင္ရန္ အေရးျကီးသည္။ ျမန္မာ့နိုင္ငံေရး၏ဆုံခ်က္သည္ ယင္းပါဝါတို့ အထိုင္က် မက်၊ ဟန္ခ်က္ထိန္းနိုင္ မထိန္းနိုင္ဟူေသာ Capacity  အေပါ္တြင္ မူတည္ေနသျဖင့္ The Art Of Capacity  အမွန္ပင္ျဖစ္ေနသည္။ ပါဝါခြဲေဝမွုမ်ားသည္ ဖြဲ့စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ၊ အျခားဥပေဒတို့အျပင္ လူမွုပဋိညာဉ္ Social Contract အားျဖင့္ လည္းပိုင္းျခား ထားေလ့ရွိေသာေျကာင့္ ယင္းလူမွုပဋိညာဉ္ကို သတိလက္လြတ္ ျခင္းေျကာင့္ လူမွုအဖြဲ့အစည္းျကီးတစ္ခုလုံးသို့ အနဿတရာယ္ဆိုက္ေရာက္ေစနိုင္ သည္အထိ စိုးရိမ္ပူပန္ဖြယ္ရာ ေကာင္းေနသည္။ ပါဝါစင္တာမ်ားအေျပာင္းအလဲ တြင္ျဖစ္ေပါ္တတ္ ေသာပါဝါနယ္နိမိတ္ မျပတ္သားမွုမ်ား  သည္လည္း ရံဖန္ရံခါ တြင္ ပါဝါခ်င္းပြတ္တိုက္မွုကိုျဖစ္ေပါ္လာတတ္ျပီး ပြတ္တိုက္ဖန္မ်ားလာသည့္ အခါတြင္ မီးေတာက္မ်ားကို ျဖစ္ေပါ္ေစသည့္အေျခအေနကို ဖန္တီးလာေပသည္။

ပါဝါစင္တာတို့၏ ဗဟိုခ်က္သည္ နံေဘးရွိ ပါဝါအေထာက္အကူတို့၏ လွုံ့ေဆာ္မွုမ်ားသည္လည္း ပါဝါဗဟိုခ်က္အေပါ္ သက္ေရာက္မွုမ်ားရွိတတ္သျဖင့္ တစ္ခါတစ္ရံတြင္ ပါဝါဗဟိုခ်က္ကိုယ္တိုင္ပင္လ်ွင္ သက္ေရာက္မွုမ်ားကို သတိ မမူဘဲျဖစ္သြားသည္။ မိမိပါဝါ၏စည္းကို မိမိဘာသာထင္ရွားလာေအာင္ေရးဆြဲ ျပီး မိမိနယ္ပယ္တြင္ ခိုင္မာအားေကာင္းေအာင္ တည္ေဆာက္ရမည့္အစား အျခားပါဝါတို့၏ ျပစ္ခ်က္၊ အားနည္းခ်က္တို့ကို မ်က္နွာမူလာေသာအခါ အသြင္ ကူးေျပာင္းစ ပါဝါအခ်င္းခ်င္းဆက္ဆံေရးတြင္ အနဿတရာယ္အျကီးမားဆုံးေသာ Trust Deficit  ကိုဦးတည္လာေတာ့သည္။ ပါဝါအခ်င္းခ်င္းဆက္ဆံေရးဟုဆို ရာတြင္ ပါဝါေဟာင္း ေသာ္လည္း ဩဇာလြွမ္းမိုးနိုင္ေနဆဲ အ ေနအထားမ်ားကို လည္း ခ်င့္တြက္ရန္လိုအပ္သလို ပါဝါအေသးစားတို့၏စြမ္းရည္ကိုလည္း ေလ်ွာ့ မတြက္ရန္လိုသည္။ အဓိကအခ်က္မွာ မိမိပါဝါကို မိမိဘာသာ စည္းျပတ္ေအာင္ သုံးသပ္ျပီး မိမိပါဝါ၏လုပ္ပိုင္ခြင့္ေဘာင္အတြင္းမွ လြတ္မထြက္သြား ရန္ျဖစ္ သည္။

ထီးျပိုင္နန္းျပိုင္ ပါဝါဂိမ္းတို့တြင္ ပါဝါအခ်င္းခ်င္း ကိုယ္က်ိုးစီးပြားေရွ့တန္း တင္သည့္အစြဲေဟာင္းမ်ား မျပတ္ေသးသည့္အခါ မိမိတို့၏လာရင္းကိစဿစမ်ားကို ေမ့ေလ်ာ့သြားတတ္သျဖင့္ ပါဝါမ်ား၏အသက္ေသြးေျကာမွာ အျခားပါဝါမ်ား အေပါ္ နားလည္မွု၊ ယုံျကည္မွု၊ ေလးစားမွုရွိေရးျဖစ္ေနသည္။ (ဤတြင္ ပါဝါ အေဟာင္းမ်ားအေပါ္တြင္လည္း ဤသေဘာတရားထားရွိရန္လိုအပ္မည္)။

 

ပန္းတိုင္တူေသာ္လည္း နည္းလမ္းမတူမွုကို နည္းလမ္းမတူမွုဟူ၍ သေဘာမထားနိုင္ဘဲ နည္းလမ္းမွသည္ ပါဝါျပိုင္ဆိုင္ မွုအသြင္အျပင္သို့ ကူးေျပာင္းေရာက္ရွိ သြားတတ္သလို ယင္းတို့ကူးေျပာင္းေရာက္ရွိသြားျပီး အားျပိုင္မွု ျပင္းထန္လာလ်ွင္ သမိုင္းေျကာင္း ကျကုံေတြ့ခဲ့ေသာ နိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရး သစ္ပင္သည္ အညြွန့္လည္းက်ိုး ပင္စည္လည္း ကိုင္းသည့္ အေျခအေနသို့ ဆိုက္ေရာက္ သြားတတ္သည္။

သန္း ၆ဝ၏ မနက္ျဖန္
အမွန္စင္စစ္ ဖြဲ့စည္းပုံအေျခခံဥပေဒက အညီအမ်ွခြဲေဝထားေသာ ပါဝါ စည္းမ်ားကို ျမင္ေအာင္ျကည့္၊ သိေအာင္ဆင္ျခင္၊ သန္း၆ဝအတြက္ အခက္ ျဖစ္ေစလ်ွင္ ျမန္မာ့နိုင္ငံေရးအသြင္ကူးေျပာင္းမွုသည္ နိုင္ငံတကာကေအာခ် ေလာက္ေသာေအာင္ျမင္မွုျကီးကို ရရွိလာမည္မဟုတ္ပါ။ ပါဝါသည္ စားတတ္ သည္၊ စားတတ္ေအာင္လည္း ေသြးထိုးေျမွာက္ပင့္ေပးမွုမ်ား ရွိတတ္သည္။ ခ်ီးက်ူးဟန္ျပင္၍ ေခ်ာက္တြန္း တတ္သည္မ်ားလည္းရွိသည္။ ဤသည္မွာ ပါဝါ စင္တာတို့ ေတြ့ျကုံရျမဲျဖစ္ေသာ သဘာဝတရားသာျဖစ္သည္။ သို့ေသာ္ ပါဝါ ဗဟိုခ်က္တို့ကိုယ္နွိုက္က လက္ကုန္နွိုက္၍ စည္းေက်ာ္မိေသာအခါ ပါဝါအေဟာင္း  မ်ားအပါအဝင္ အခ်င္းခ်င္းပြတ္တိုက္မွုမ်ား ဖန္တီးမိေသာအခါ ပြတ္တိုက္မွု ညင္သာေစရန္သာ ဆုေတာင္းရသည့္အေျခအေနအထိ ဆိုက္ေရာက္သြား တတ္ေသာေျကာင့္ သန္း(၆၀)ေသာနိုင္ငံသားမ်ား၏ မနက္ျဖန္သည္ ယင္းသို့  အကဲဆတ္လွသည့္ ခ်ိန္ခြင္လ်ွာကို စိုးရိမ္မွုျကီးမားစြာ ေစာင့္ျကည့္ေန ရသည့္အေန အထားကို ေရွာင္ရွားရန္လိုမည္။

လက္ရွိအေနအထားတြင္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးနွင့္ဖြံ့ျဖိုးတိုး တက္ေရးသည္ သင္းသတ္ခံရမည့္ျခိမ္းေျခာက္မွုမ်ား ရစ္ဝဲလာ နိုင္သည့္ အလားအလာမ်ား ျမင္ေတြ့လာနိုင္ေသာ  အေျကာင္းမ်ား ေျကာင့္ သန္း၆ဝေသာ နိုင္ငံသားမ်ား၏ မနက္ျဖန္အတြက္ မိမိတို့ လာရင္းကိစဿစကို မေမ့မေလ်ာ့ နွလုံးသြင္းမ်က္နွာမူျကပါမည့္အ ေျကာင္း ေမတဿတာရပ္ခံရျခင္းျဖစ္သည္။ အက်ိုးစီးပြားမ်ားတိုက္ဆိုင္ လာေသာအခ်ိန္တြင္ လာရင္း ကိစဿစကိုေမ့ေလ်ာ့  သြားျကရာ သန္း ၆ဝေသာ နိုင္ငံသားမ်ားအတြက္ မနက္ျဖန္ဟူေသာလာရင္းကိစဿစ သည္ ေမွးမွိန္ေပ်ာက္ကြယ္ သြားနိုင္သည္။
နိဂုံး

မိမိတို့ဂိမ္းကို မိမိတို့အာရုံစိုက္ျကမွ မိမိတို့လာရင္းကိစဿစကို မိမိတို့အေလး ထားျကမွ သန္း၆ဝမွာ အသက္ရွူေခ်ာင္မည္ဟူ၍ သေဘာရေသာ ေျကာင့္ လာရင္း ကိစဿစမေမ့ျကရန္ သတိေပးနွိုးေဆာ္ရျခင္းျဖစ္သည္။ သန္း၆ဝေသာျပည္သူမ်ား မွာ ေနာက္ေျကာင္းျပန္၍ အတိတ္ကို ျပန္လည္ ပုံေဖာ္ျခင္းမျပုလိုသည္မွာ ခါးသီး ျပီး နာျကည္းဖြယ္ရာေကာင္းေသာ အရိပ္ဆိုးမ်ားေျကာင့္ျဖစ္သည္ကို သိရွိပါ လ်ွင္ မိမိတို့လာရင္းကိစဿစကို မိမိတို့အာရုံျပုေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ နိုင္ငံတည္ေဆာက္ ေရးတာဝန္ေက်ပြန္လာပါလိမ့္မည္။ ပါဝါခ်င္း မပြတ္တိုက္ မိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ရန္မွာ ခက္ခဲသည္မွန္ေသာ္လည္း သန္း၆ဝအတြက္ မနက္ျဖန္လွေစခ်င္လ်ွင္ သတိျဖင့္ဆင္ျခင္နိုင္ပါလိမ့္မည္။ စလယ္ဝင္ ဖင္မမည္းခင္က ကြဲတတ္သည္ဟူ ေသာဆိုရိုးစကားမ်ားသည္ ေရွးလူျကီးမ်ား အေျခအျမစ္မဲ့ထားရွိခဲ့ျခင္းမဟုတ္ သလို သမိုင္း တစ္ေက်ာ့ျပန္ျခင္း ၏ အနဿတရာယ္သည္ ယေန့ ဒီမိုကေရစီ ဘယ္ ခရီးေရာက္မလဲဟူေသာအေျဖကို အေျပာင္းအလဲျကီးျကီးမားမားျဖစ္ေအာင္ လုပ္နိုင္သည္။

ေပးထားခ်က္ျဖစ္ေသာ ဖြဲ့စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကိုအေျချပု၍ ပုစဿဆာမ်ား တြက္ခ်က္ျကေသာအခါ ရလဒ္အမ်ိုးမ်ိုးျဖစ္တတ္သည္မွာ ေပးထားခ်က္ကို ကုန္စင္ေအာင္မျကည့္ျခင္း၊ ေပးထားခ်က္ကိုေက်ာ္လြန္၍ တြက္ခ်က္ျခင္းတို့ ေျကာင့္ျဖစ္သည္။ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးျဖစ္စဉ္မ်ား၏ သေဘာသေဘာဝအ တိုင္း ေပးထားခ်က္မ်ားကို ကုန္စင္ေအာင္ အသုံးျပု၍ တြက္ခ်က္ျကည့္ဖို့ လိုသည္။ ေပးထားခ်က္ ကုန္စင္ေအာင္ ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ျပီးေသာအခါ ရရွိလာေသာ ရလဒ္ကို ထုတ္ျပန္ေျကညာျခင္း  မျပုမီ သန္း၆ဝ၏ မနက္ျဖန္နွင့္ ျပန္လည္တိုက္ ဆိုင္စစ္ေဆးျကည့္ရန္သာျဖစ္ေျကာင္း အနူးအညြတ္ ေမတဿတာရပ္ခံတင္ျပလိုက္ ရ ပါသည္။

     Yangon Media Group