ကေလာျမို့နယ္ နန္း႐ုပ္မဲ႐ုံမွာ ပအို၀့္အမ်ိုးသား အဖြဲ့ခ်ဳပ္ပါတီက မဲအျပတ္အသတ္နဲ့ အနုိင္ရခဲ့တယ္လို့ အန္အယ္လ္ဒီပါတီရဲ့ ေအာင္ပန္းလူငယ္တာ၀န္ခံ ကိုလင္းေမာင္ေမာင္က ေျပာပါတယ္။ မဲေပးရမယ့္ ၃၂၂ ဦးတြင္ ၃၂၁ ဦး လာေရာက္ မဲေပးခဲ့ျပီး ပအို၀္အမ်ိုးသား အဖြဲ့ခ်ဳပ္က မဲအေရအတြက္ ၂၉၀ ေက်ာ္နဲ့ နုိင္သြားတယ္လို့ ေျပာပါတယ္။
“ျပီးသြားျပီ ေရေနၾကတယ္။ က်ေနာ္လည္း နားမလည္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီ ကိစၥကို အမွန္က ၄ နာရီမွာ ေရရမယ္လုိ့ ေျပာထားတာကုိ။ တခ်ဳိ့႐ြာေတြမွာ ေရထားတယ္။ က်ေနာ္တုိ့ ပအုိဝ္ေဒသ ဖားေအာက္႐ြာမွာ နမ့္စုံဆုိတဲ့ ႐ြာမွာေပါ့ အဲဒီမွာ ေရပါတယ္ ျပီးသြားျပီ။ မဲေပးရမယ့္လူက ၃၂၂ ေယာက္မွာ ၃၁၂ ေယာက္ လာေပးပါတယ္။ က်န္တဲ့လူက မဲလာမေပးပါဘူး။”
ဘယ္ပါတီ နုိင္တယ္လုိ့ ၾကားလဲ။
“အဲဒီမွာ ပအုိဝ္က ၂၉၀ ေက်ာ္နဲ့ နုိင္ပါတယ္။ အန္အယ္ဒီက ၁၄ မဲေလာက္ ရပါတယ္။”
အခု ကေလာဘက္က ႐ြာေတြမွာ ၾကံ့ခုိင္ေရးကေနျပီးေတာ့ မဲေပးရင္ တေယာက္ကုိ ၃၀၀၀ ေလာက္ ေပးတာေတြ ဘာေတြ ရိွတယ္လုိ့ ၾကားတယ္။ ဟုတ္ပါသလား။
“ဟုတ္ကဲ့ က်ေနာ္တုိ့ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရးဆင္းတဲ့အခါမွာ ဒီကိစၥေတြ သိရပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ့ ဘယ္လုိအေျခအေနထိ ၾကားသလဲဆုိရင္ တခ်ဳိ့ရပ္ကြက္ေတြမွာ ဆင္းရဲသားေတြေပါ့။ သူတုိ့က ခရီးစရိတ္ လာေပးတယ္ ဆုိျပီးေတာ့ေပါ့ေလ) သူတို့ရဲ့ အမွတ္တံဆိပ္ပါတဲ့ စာ႐ြက္ေတြနဲ့ ေနာက္မွာ အဲဒီ ေပးမယ့္သူရဲ့ နာမည္နဲ့။ သေဘာကဗ်ာ အေပါင္လက္မွတ္နဲ့ တူတယ္။ ဒီလက္မွတ္ကုိ ကုိင္ထားတဲ့လူေတြက အဲဒီမွာ မဲေပးေပါ့။ အဲဒီ သေဘာမ်ဳိးနဲ့ လွ်ဳိ့ဝွက္စြာ သူ့အစီအစဥ္နဲ့ သူေပါ့။ က်ေနာ္တုိ့ သက္ေသအေထာက္အထား သိမ္းထားပါတယ္။ ပုိ့ေပးပါ့မယ္။”
႐ွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း မဲဆနၵနယ္ေျမအမွတ္ ၃ ထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ တန့္ယန့္ျမို့နယ္ထဲက မဲရံုေတြေ႐ြွႊ့ေျပာင္းရတဲ့အတြက္ ေက်း႐ြာအုပ္စုေပါင္း ၈ ခုက ေဒသခံေတြဟာ ၈ မိုင္ေလာက္ေ၀းတဲ့ မဲရံုကို လာျပီး မဲေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီေဒသက က်ားျဖူပါတီအေနနဲ့ ဆနၵမဲ ၃၀ ရာခိုင္နႈန္းေလာက္ ေလ်ာ့က်သြားမယ္လို့ ေဒသတြင္းစည္းရံုးေရးဆင္းခဲ့သူ တန့္ယန္းက်ားျဖူပါတီက ျပည္သူ့လြွႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ စိုင္းထြန္းထြန္း၀င္းက ေျပာပါတယ္။
“အခုအခ်ိန္ထိေတာ့ အားလုံးေကာင္းပါတယ္။”
မဲ႐ုံေတြ ပိတ္မယ္လုိ့ သတင္းၾကားတာေတြကေရာ။
“မဲ႐ုံပိတ္တာေတာ့ မ႐ွိဘူး။ က်ေနာ္တုိ့ ေနရာေ႐ြွႊ့တာပဲ နည္းနည္းပါးပါး ရိွပါတယ္။”
ေနရာေ႐ြွႊ့တာ ဘယ္ေဒသေတြမွာပါလဲ။
“က်ေနာ္တုိ့ ေတာ္ေတာ္ေလး ျမို့နဲ့အလွမ္းေဝးတဲ့ တန့္ယန့္ျမို့နယ္ရဲ့ အေ႐ွ့ေတာင္ဘက္မွာရယ္၊ ေနာက္ျပီးေတာ့ ေတာင္ဘက္ေလာက္ ေနရာက်တဲ့ ေနရာေတြမွာပါ။”
႐ြာဘယ္နွစ္႐ြာေလာက္ ရိွလဲ။
“ေက်း႐ြာအုပ္စုကေတာ့ ၈ အုပ္စုေပါ့။ မဲ႐ုံကေတာ့ ၂ ေနရာပါ။ ေတာင္ဟ်ိုးမွာ ၄ အုပ္စု လာထည့္ရတယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ ၀မ့္လြယ္ ၄ အုပ္စု လာထည့္ရတယ္ အဲဒီ ၂ ေနရာပါ။ အေျခစုိက္တဲ့ ႐ြာကေတာ့ ေတာင္ဟ်ဳိးေက်း႐ြာမွာ အေျခစုိက္တယ္ ေ႐ြ့တဲ့႐ြာကေတာ့ ေကာင္းလန္း၊ ဝမ့္ပုန္း၊ ျပီးေတာ့ နမ့္လပ္၊ အဲဒီ အုပ္စု ၃ ခုက ေတာင္ဟ်ဳိးမွာ လာျပီးေတာ့ မဲထည့္္ၾကရပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္ေလး အလွမ္းေဝးပါတယ္။ ကာလမ္း မေပါက္ဘူး။ ဆုိင္ကယ္လမ္းေလာက္ပဲ ရိွပါတယ္။ ဆုိင္ကယ္ ရိွတဲ့လူကလည္း နည္းနည္းပါးပါးပါ။ အသက္ၾကီးတဲ့ လူၾကီးပုိင္းေတြ သူတုိ့ မသြားနုိင္ပါဘူး။ ခရီးက အနည္းဆုံး ၈ မုိင္ေလာက္ ရိွပါတယ္။ ေနာက္တခု ထည့္တာကေတာ့ နမ့္ဆဲန္ေတာင္ထူအုပ္စု၊ ၀မ္ေကာင္းဟိုင အုပ္စု၊ ေနာက္ျပီး အုံတုံ အဲဒီ ၄ ႐ြာမွာ ၀မ့္လြယ္မွာ လာျပီးေတာ့ မဲေပးဖုိ့ က်ေနာ္တုိ့ လုပ္ထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၀မ့္လြယ္က မုိင္း႐ႈးျမို့နယ္ထဲမွာ ပါထားတယ္ ဆုိတဲ့အတြက္ မုိင္း႐ႈးက ကန့္ကြက္ထားတယ္လုိ့ က်ေနာ္ကို ျမို့နယ္ေကာ္မ႐ွင္ ဥကၠ႒က ေျပာျပပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မဲ႐ုံေထာင္ျဖစ္ေအာင္ေတာ့ ေထာင္ေနပါတယ္ အခု။”
တန့္ယန္းျမို့နယ္ထဲက အဆိုပါ ေက်း႐ြာအုပ္စုေတြဟာ ႐ွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေျမာက္ပိုင္း ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမထဲမွာ ႐ွိေနတဲ့အတြက္ တကယ္လို့ မဲရံုကိစၥနဲ့ အစိုးရတပ္ေတြ သူတို့နယ္ေျမထဲေရာက္လာရင္ မလိုလားအပ္တဲ့ တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္မွာစိုးတယ္လို့ ႐ွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ေျမာက္ပိုင္းက ေ႐ြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္ ၂ ရက္ အလိုက ေျပာထားတဲ့အတြက္ ခုလို မဲရံုေ႐ြ့ေျပာင္းခဲ့ရတာလို့ က်ားျဖူပါတီ ကိုယ္စားလွယ္က ေျပာပါတယ္။
တပ္နယ္ေတြမွာ ျပည္ေထာင္စုၾကံ႔ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ျဖိဳးေရးက အျပတ္သတ္ႏိုင္
(ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္ ညေန ၂ နာရီခြဲ )
ပဲခူးတုိင္း ေတာင္ငူ၊ မႏၱေလးတုိင္း ျပင္ဦးလြင္က တပ္နယ္ေတြမွာ ျပည္ေထာင္စုၾကံ႔ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ျဖိဳးေရးပါတီက အျပတ္အသတ္အႏိုင္ရတယ္လို႔ အဲဒီန
ယ္ေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေနသူေတြက ေျပာပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ေက်းရြာေတြမွာေတာ့ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က အျပတ္အသတ္အႏိုင္ရပါတယ္၊ အဲဒီမဲဆႏၵနယ္ေတြမွာ နယ္မိသားစုေတြဟာ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူအားလံုးရဲ႔ ၁၀ ရာခုိင္ႏွဳန္းေတာင္မျပည့္ဘူးလို႔ သိရပါတယ္၊
မႏၱေလးတကၠသိုလ္မဲရံုမွဴး မဲရံုမွာမရွိ
မႏၱေလးတိုင္း မဟာေအာင္ေျမၿမိဳ႔နယ္ မဲဆႏၵနယ္ထဲက မႏၱေလးတကၠသိုလ္က ဆရာဆရာမေတြကို တကၠသိုလ္အာဏာပိုင္ေတြက ရံုးပိတ္ရက္ ဂ်ဴတီခ်ထားၿပီးေတာ့ မဲေပးတာကိုလည္း အခ်ိန္ကန္႔သတ္ထားတယ္လို႔ မႏၱေလးတကၠသိုလ္က ဆရာတဦးက ဒီဗီြဘီကို ေျပာပါတယ္။
ေက်ာက္ပန္းေတာင္းမွာ ဆႏၵမဲမေပးရသူေတြ ဆႏၵျပမႈျဖစ္ခဲ့
ေနာ္ႏုိရင္း
မႏၱေလးတုိင္း ေက်ာက္ပန္းေတာင္းၿမိဳ႔နယ္မွာ ဆႏၵမဲေပးခြင့္ ရွိလွ်က္သားနဲ႔ မဲေပးခြင့္မရတဲ့ ေဒသခံေတြက စုရုံးဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။ ေက်ာက္ပန္းေတာင္းၿမိဳ႕ သာေရးရပ္ကြက္၊ လြတ္လပ္ေရးရပ္ကြက္မွာ အ
ခုလုိ ျဖစ္ပြားခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ရဲတာ၀န္ရွိသူေတြ လာေရာက္ ေစာင့္ဆုိင္းခဲ့ၾကသလုိ အန္အယ္လ္ဒီပါတီ၀င္ေတြ ေတာင္းပန္တဲ့အတြက္ ျပန္လည္ ျငိမ္သက္ခဲ့တယ္လုိ႔ ေက်ာက္ပန္းေတာင္း အန္အယ္လ္ဒီ ေအာင္ႏိုင္ေရး အဖြဲ႔က ကုိေအးခုိင္က ေျပာပါတယ္။
ဧရာ၀တီတိုင္း မအူပင္ျမို့နယ္ ျပည္သူ့လြွႊတ္ေတာ္မဲဆနၵနယ္မွာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ အေျခအေနေကာင္းျပီး အနိုင္ရဖို့မ်ားတယ္လို့ ၾကံ့ခုိင္ေရးပါတီ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ေဒါက္တာမ်ဳိးသန့္တင္က ေျပာပါတယ္။
ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း မဲေပးေနၾကတဲ့အေၾကာင္းနဲ့ မဲျပဿနာ တစံုတရာမ႐ွိဘဲ တရားမွ်တတဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္တယ္လို့ ေျပာပါတယ္။
မအူပင္ျမို့နယ္ဟာ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ နယ္စပ္စည္ပင္၀န္ၾကီးေဟာင္းနဲ ့လက္႐ွိ ျပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီး ဦးသိန္းညြန့္ အနိုင္ရတဲ့နယ္ေျမ ျဖစ္ပါတယ္။ ၾကံ့ခုိင္ေရးပါတီက ေဒါက္တာမ်ဳိးသန့္တင္၊ အန္အယ္လ္ဒီက ဦးစိန္၀င္း၊ အန္ဒီအက္ဖ္ပါတီက ေဒၚခင္စုစုေအာင္၊ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးပါတီက ဦးေမာင္ေမာင္သင္နဲ့ ေခတ္သစ္ျပည္သူ့ပါတီက ဦးသိန္းေ႐ြွႊတို့ ယွဥ္ျပိုင္မွာပါ။ မအူပင္ျမုိ့နယ္မဲဆနၵနယ္ အမွတ္ ၁ ဟာ ၁၉၉၀ ျပည့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ အန္အယ္လ္ဒီပါတီ ရံႈးနိမ့္ခဲ့ဖူးတဲ့ေနရာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၾကားျဖတ္ေ႐ြးေကာက္ပဲြ ဆနၵမဲေပးမႈ အေျခအေနေလး သိခ်င္လို့ပါ။ မဲေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေပးေနၾကျပီလား။
“အေျခအေနေကာင္းပါတယ္။ က်န္တာေတြေတ့ာ က်န္ေသးတယ္။”
ဒီျမို့နယ္မွာ မဲေပးမယ့္ အေရအတြက္ ခန့္မွန္းေျခ ဘယ္ေလာက္႐ွိလဲ။
“႐ွိတာေတာ့ ၂ သိန္းနဲ့ ၁ ေထာင္ေက်ာ္ေလာက္ ႐ွိတယ္။”
အခုခ်ိန္မွာ ဘယ္ေလာက္ေလာက္ ေပးျပီးျပီလဲ။
“ခန့္မွန္းလုိ့ သိပ္မရေသးဘူး။ လုိတာပိုတာေတြ ႐ွိေနမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ျခံုေျပာရင္ေတာ့ အေျခအေန ေကာင္းပါတယ္။”
ေ႐ြးေကာက္ပဲြ အေျခအေနကေကာ၊ ျမင္ေတြ့ရသေလာက္ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းပဲလား။ ဒါမွမဟုတ္၊ ျပဿနာတစုံတရာမ်ား ႐ွိလား။
“ျမို့ထဲမွာေတာ့ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းပါပဲ။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေအးခ်မ္းတယ္။”
မဲ႐ုံအားလုံး ဘယ္နွ႐ုံေလာက္႐ွိလဲ။
“မဲ႐ုံ ၃၀၀ ေက်ာ္႐ွိပါတယ္။”
အခုၾကိုတင္မဲေတြေကာ စေရတြက္ျပီလား။
“မေရတြက္ေသးဘူး။ ၾကိုတင္မဲေတြ ေရာက္ေနျပီ၊ ညေန ၄ နာရီမွ စုေပါင္းေရတြက္ၾကမယ္။”
ဘယ္ေလာက္႐ွိလည္း အၾကမ္းဖ်ဥ္း ေရတြက္ထားေသးလား။
“ေျပာလုိ့မရေသးပါဘူး။”
အခုျမင္ေတြ့ရသေလာက္ေကာ ပါတီေထာက္ခံသူေတြ အေနနဲ့ ေဒါက္တာ မ်ိုးသန့္တင္ အေနနဲ့ နုိ္င္မယ့္အေနအထားမ်ိုးရိွလား။ ဘယ္လိုမ်ိုး ခန့္မွန္းမိလဲ။
“နုိင္ဖို့မ်ားပါတယ္။ အဲဒီလုိမ်ိုး ေျပာလို့ရပါတယ္။”
ေ႐ြးေကာက္ပဲြဆုိင္ရာ ျပဿနာေတြ၊ မဲစာရင္း ျပဿနာေတြေကာ ႐ွိလား။
“ေျပာရေလာက္ေအာင္ မ႐ွိပါဘူး။ အားလုံးအဆင္ေျပပါတယ္။”
ၾကံ့ခုိင္ေရးနဲ့ ပါတီျပိုင္ဖက္ေတြနဲ့ မဲဆြယ္တဲ့ေနရာမွာေကာ တစုံတရာ ျပဿနာ ႐ွိလား။
“ဒီေန့ကေတာ့ မ႐ွိဘူး။ ျမို့ထဲမွာေတာ့ ေအးေအးေဆးေဆးပါပဲ။ ျမို့ရဲ့ ရပ္ကြက္ ၁၂ ခုေပါ့။ မဲ႐ုံ ၂၉ ႐ုံ႐ွိတာကို၊ အဲဒီမွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းပါတယ္။”
ဒါဆုိရင္ေတာ့ လြတ္လပ္္မွ်တတဲ့ သန့္႐ွင္းတဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပဲြလုိ့ ေျပာလုိ့ရလား။ ဒါမွမဟုတ္ တျခားမမွ်တမႈေတြ ႐ွိတယ္လို့ လကၡဏာမ်ိုးေတြ ေတြ့ရလား။
“အခုထိေတာ့ တရားမွ်တပါတယ္။ ဟုိဘက္ဒီဘက္ ဘာမွျပဿနာမ႐ွိဘူး။”
က်ေနာ္တုိ့ ၾကားေနတာ မဲဆြယ္ပြဲကာလေတြမွာ ၾကံ့ခိုင္ေရး ပါတီကေန အရင္ အမတ္ေဟာင္းက ဒီေနရာမွာ ၀င္ျပိုင္သြားတဲ့ ျပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီး ဦးသိန္းညြန့္ရဲ့ နာမည္ကို အသုံးျပုျပီး မဲဆြယ္တာေတြဘာေတြ ေတြ့ရတယ္လုိ့ၾကားတယ္။ ဒါေတြက ဟုတ္လား။
“အသုံးျပုတယ္ဆုိတာ မဟုတ္ဘူး။ အမွန္တရားပဲ ေျပာတာေလ။ အမွန္တရားဆုိတာ မအူပင္ရဲ့ ဖြ့ံျဖိုးမႈေတြကို ျပီးခဲ့တဲ့ ၁၀ နွစ္ေလာက္ကတည္းက ဖြ့ံျဖိုးမႈကုိ အမ်ားဆုံးလုပ္တာက က်ေနာ္ရဲ့ ဒီပုဂၢိုလ္ပဲေလ။ အဲဒါကို အ႐ွိကိုအ႐ွိအတုိ္င္း ေျပာတာပါ။ ဒီလုိဖြ့ံျဖိုးခ်င္ရင္ ဒီလုိဖြ့ံျဖိုးနုိင္ေအာင္ လုပ္ေပးမယ့္သူကုိ မဲေပးၾကေပါ့။ ဒါကေတာ့ ဒီလုိေျပာရတာေပါ့။”
ျပီးခဲ့တဲ့ရက္ေတြမွာ အထူးသျဖင့္ ေရလဲဘက္မွာ တခ်ို့ၾကိုတင္မဲ ေကာက္တဲ့ေနရာမွာ အိုမင္းမစြမ္း၊ နာမက်န္းတဲ့သူေတြကို ၾကံ့ခုိင္ေရးအတြက္ မဲေပးခုိင္းတဲ့သတင္းေတြကို က်ေနာ္တုိ့ၾကားတယ္။ အဲဒါေတြအေပၚမွာ ဘယ္လိုတုန့္ျပန္ခ်င္ပါသလဲ။
“က်ေနာ္တုိ့႐ုံးမွာေတာ့ ဒီေလာက္ေတာ့ ေျပာရေလာက္ေအာင္ မ႐ွိပါဘူး။”
မဲဆနၵ႐ွင္ေတြအေနနဲ့ သူတုိ့ဟာသူတုိ့ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မဲေပးခြင့္႐ွိတယ္ဆုိတဲ့ အခင္းအက်င္းမွာ ႐ွိတယ္ေပါ့။
“ဟုတ္ပါတယ္။”
ဒီဗီြဘီ