ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕နယ္က ေရႊတြင္းမ်ားအေၾကာင္း တစ္ေစ့တစ္ေစာင္း

 ဗန္းေမာက္ၿမိဳ႕နယ္ဆုိတာ ကသာ ခ႐ိုင္အတြင္းမွာတည္ရွိၿပီး ေနရာအႏွံ႔အျပား မွာ ေရႊတူးေဖာ္ရရွိတဲ့အတြက္ ေရွးျမန္မာ မင္းမ်ားလက္ထက္ကတည္းက ေဒသ ထြက္ေရႊကို ဘုရင္မင္းျမတ္ခန္႔အပ္ထား တဲ့ ေရႊမွဴးကတစ္ဆင့္ေရႊခြန္ဆက္သခဲ့ရ တဲ့အစဥ္အလာရွိပါသဗ်။ ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း မီွတင္းေနထိုင္သူလူဦးေရး (၁) သိန္းေက်ာ္  ခန္႔ရွိၿပီး ေတာင္သူလုပ္ငန္းအဓိကထား လုပ္ကိုင္ၾကပါတယ္။
လယ္ယာလုပ္ငန္း အားလပ္ခ်ိန္မွာေတာ့ တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္ ေရႊက်င္တဲ့လုပ္ငန္းကို ဘုိးစဥ္ေဘာင္ဆက္  လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကတဲ့ ဓေလ့ရွိပါ တယ္။ဗန္းေမာက္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းမွာ ေရႊ အထြက္ဆံုးနယ္ေျမကေတာ့ ““မံအင္”” နယ္ေျမျဖစ္ပါတယ္။ မံအင္ဆို တာရွမ္း ဘာသာစကားျဖစ္ၿပီး “ႂကြယ္၀သာယာ ေသာေျမ” လုိ႔ အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။ ဒါ အျပင္ မံအင္ေက်းရြာနဲ႔ တစ္ဆက္တစ္ တည္း တည္ရွိတဲ့ မင္းကုန္းရြာပတ္၀န္း က်င္မွာလည္းအရည္အေသြးေကာင္းတဲ့  ေရႊမ်ားထြက္ရွိတဲ့အတြက္ ေရွးဘုရင္မ်ား လက္ထက္ကစလို႔ ““ေရႊေတာ္”” ေရႊေမွာ္ ရယ္လုိ႔ အမည္သညာတြင္ခဲ့ေၾကာင္းပါ။ ဗန္းေမာက္ၿမိဳ႕နယ္မွာ မံအင္၊ မင္းကုန္း၊ ေရႊေတာ္ဆိုတဲ့ေဒသေတြဟာ နာမည္ႀကီး   ေရႊ ထြက္ ရာေဒ သေတြေပါ့။ဗန္းေမာက္ၿမိဳ႕နယ္ဟာ သစ္ေတာ ဧရိယာအမ်ားဆံုး ဖံုးလႊမ္းတည္ရွိတဲ့ ၿမိဳ႕ နယ္တစ္ခုျဖစ္ၿပီး ၿမိဳ႕နယ္ဧရိယာရဲ႕ (၈၈ ရာခိုင္ႏႈန္း)ျဖစ္တဲ့ (၈၄၄၆၆၈) ဧကဟာ သစ္ေတာမ်ားဖံုးလႊမ္းလ်က္ရွိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အရည္အေသြးေကာင္းမြန္တဲ့ ကၽြန္းပင္ႀကီးေတြ အမ်ားအျပာေပါက္ ေရာက္ရွင္သန္တဲ့ ေတာေတြျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ့အႀကီးဆံုး ကၽြန္းပင္ႀကီးဟာ ဒီ ေတာႀကီးထဲမွာတည္ရွိပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ (၆)ႏွစ္ (၇)ႏွစ္ေလာက္က စၿပီး ေရႊတူးေဖာ္တဲ့ကုမၸဏီေတြ ဗန္းေမာက္  ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အလံုးအရင္းနဲ႔ ၀င္ေရာက္  လာပါတယ္။ ကုမၸဏီမ်ားကို ေရႊတူးေဖာ္ ခြင့္ျပဳတဲ့အခါမွာ သစ္ေတာ္စီမံပိုင္ခြင့္ ေျမ ဧရိယာျဖစ္ရင္သစ္ေတာေရးရာ၀န္ႀကီးဌာန နဲ႔ သတၳဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာနတုိ႔နဲ႔ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္   ဆုိၿပီး စည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားနဲ႔ အညီလုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳပါတယ္။ သစ္ေတာ စီမံပိုင္ခြင့္ကင္းလြတ္ေျမျဖစ္ရင္ေတာ့ သတၳဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိ ၿပီးစည္းကမ္းခ်က္မ်ားနဲ႔အညီ လုပ္ကိုင္ ခြင့္ျပဳပါတယ္။ဒီလို၀န္ႀကီးဌာနမ်ားနဲ႔ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ ဆုိခြင့္ျပဳခ်က္ရၿပီးရင္ (၃) ႏွစ္လုပ္ကိုင္ခြင့္ ခ်ထားေပးပါတယ္။ လုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦး လွ်င္ ဧက (၂၀) လုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳၿပီး သတၳဳ တြင္း၀န္ႀကီးဌာနကို သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခြန္ေငြနဲ႔ ေရႊကိုေပးသြင္းရပါတယ္။ သစ္ေတာဧရိယာအတြင္း က်ေရာက္လွ်င္  ေတာ့ သတၳဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာနကို ေပးသြင္း  ရတဲ့အခြန္ေငြအျပင္ေျမငွားရမ္းခတစ္ႏွစ္ လွ်င္ တစ္ဧကက်ပ္ (၅၀၀၀)ႏႈန္းျဖင့္ သစ္ေတာ၀န္ႀကီးဌာနကို ထပ္မံေပးေဆာင္  ရပါတယ္။
၁၀၁၀-၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ သစ္ေတာ/ သတၳဳတြင္း ၀န္ႀကီးဌာနမ်ား ႏွင့္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိင္ခြင့္ျပဳခဲ့သူဦးေရ (၂၇) ဦး၊ လုပ္ကြက္ (၇၇) ကြက္နဲ႔ ခြင့္ျပဳဧရိယာ  ဧက (၁၅၄၀) ဧကရွိပါတယ္။ သစ္ေတာ ကင္းလြတ္နယ္ေျမမ်ားမွာ သတၳဳတြင္း၀န္ ႀကီးဌာနနဲ႔ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိခြင့္ျပဳသူဦးေရ (၃၂) ဦး၊ လုပ္ကြက္ (၈၅)ကြက္၊ ခြင့္ျပဳ  ဧရိယာဧက (၁၇၀၀) ရွိပါတယ္။ တစ္ခါ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး ေရႊလုပ္ငန္းရွင္ မ်ားအသင္း ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ဆုိၿပီး လက္လုပ္  လက္စားေရႊတူးေဖာ္ခြင့္ (၂၇၈) ဦး၊ လုပ္ ကြက္ေပါင္း (၁၅၂) ကြက္၊ ဧရိယာဧက (၇၆) ဧကရွိေၾကာင္း၊ လက္လုပ္လက္စား  တစ္ဦးကို ဧက၀က္ (၀.၅) ဧကခြင့္ျပဳခဲ့ ေၾကာင္း ေလ့လာသိရွိရပါတယ္ခင္ဗ်။ ဒါကေတာ့ ဗန္းေမာက္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေရႊလုပ္ကိုင္ေနမႈမ်ားကို ထင္သာျမင္သာ ရွိေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ကဲ ေကာင္းၿပီ။ ေရႊကုမၸဏီေတြဟာ ေရႊတူးေဖာ္ခြင့္ရၿပီဆုိေတာ့ ဘယ္လုိနည္း စနစ္နဲ႔ တူးေးဖာ္ၾကသလဲ။ ေရႊကုမၸဏီ အမ်ားစု အသံုးျပဳတဲ့နည္းစနစ္က က်င္း ၿဗဲစနစ္ (ဟင္းလင္းပြင့္စနစ္) ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစနစ္မွာ အရင္ဦးဆံုးမိမိလုပ္ကုိင္ခြင့္ရရွိ တဲ့ ေရႊလုပ္ကြက္အတြင္းရွိ သစ္ပင္မွန္ သမွ်ကို ဒိုဇာလို႔ေခၚတဲ့ ယႏၱရားႀကီးနဲ႔ ေျမၫွိပစ္ရပါတယ္။ အေပၚယံေျမသား ကို အေျပာင္ရွင္းၿပီးရင္ ဘက္ဟိုးလုိ႔ေခၚ တဲ့ ယႏၱရားႀကီးနဲ႔ ေရႊေၾကာေတြ႕တဲ့အထိ ေပ (၅၀) ခန္႔ အနက္ေရာက္ေျမႀကီးကို  တူးလွန္ပစ္ရပါတယ္ခင္ဗ်။ ေရႊေၾကာေရာက္  တဲ့အခါ ေခ်ာင္းေရကို အင္ဂ်င္စက္နဲ႔ စုပ္ ယူၿပီး ေရႊပါတဲ့ေျမႀကီးကို ထုိးပက္ပါတယ္။  ေျမႀကီးနဲ႔ ေရေပါင္းစပ္သြားတဲ့ ေပ်ာ္၀င္ ရည္မ်ားကို ျဗဳန္းစင္ႀကီးေပၚေရာက္ေအာင္  စက္အားနဲ႔ တြန္းပို႔ၿပီး အျမင့္မွအနိမ့္သို႔ စီးဆင္းေစတဲ့အခါ ေရႊမႈန္မ်ားဟာ ေမ်ာ ဖတ္မွာ ကပ္က်န္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ေရႊ လုပ္ကြက္တစ္ခု ရာသီကုန္လုပ္ငန္းသိမ္း ၿပီးဆုိရင္ အက်ယ္စတုရန္းေပ (၁၀၀၀၀) ခန္႔၊ အနက္ေပ (၅၀) ခန္႔ရွိတဲ့ က်င္းခ်ဳိင့္ ႀကီးေတြ က်န္ရစ္ခဲ့ပါတယ္။
ေရႊကုမၸဏီေတြအသံုးျပဳတဲ့ ေနာက္ နည္းစနစ္တစ္ခုက က်င္းလံုးစနစ္ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒီစနစ္က သစ္ေတာထိခိုက္မႈမရွိ ပါဘူး။ (၄) ေပပတ္လည္အက်ယ္ရွိတဲ့ က်င္းကို ေျမေအာက္ေရႊေၾကာေရာက္  တဲ့အထိ တည့္တည့္မတ္မတ္ (ေရတြင္း တူးသလို) တူးေဖာ္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေျမ ေအာက္ေရႊေၾကာေရာက္တဲ့အခါ ေရႊ ေၾကာအေနအထားကိုလိုက္ၿပီး လုိဏ္ေခါင္း မ်ားထပ္မံတူးေဖာ္လုပ္သြားပါတယ္။ ေဒသ  ေခၚကေတာ့ (ေခါင္း) တယ္လုိ႔ ေခၚပါ သဗ်။ ေရႊပါတဲ့ေျမႀကီးကို အေပၚေရာက္ ေအာင္စက္သီးႀကိဳးနဲ႔ဆြဲတင္ၿပီး ျဗဳန္းႀကိတ္  စက္နဲ႔ အမႈန္႔ႀကိတ္ရပါတယ္။ ရရွိတဲ့ ေျမ မႈန္႔ေက်ာက္မႈန္႔မ်ားကို ေရ၊ ဆုိင္ယာႏႈိက္၊ ထုံး၊ အမိုးနီးယားျပဒါးစတဲ့ ဓာတုေဗဒ ပစၥည္းေတြနဲ႔ ေရာစပ္ၿပီး ခ်က္ကန္အတြင္း သိုေလွာင္ထားရပါတယ္။ အခ်ိန္တန္တဲ့ အခါ ခ်က္ကန္ကေန ေရႊမႈန္ေပ်ာ္၀င္ရည္ ရရွိပါတယ္။ ကာဗြန္ကိုအသံုးျပဳၿပီး ေပ်ာ္ ၀င္ရည္ထဲက ေရႊကိုခြဲထုတ္ယူပါတယ္။ က်င္းလံုးစနစ္မွာ သစ္ေတာထိခိုက္မႈမရွိ ေပမဲ့ ဓာတုပစၥည္းမ်ားနဲ႔ ေျမႀကီးကိုေပါင္း စပ္ကိုင္ရတဲ့အတြက္ ေရႊထုတ္ယူၿပီးတဲ့စြန္႔ ပစ္ေျမႀကီးေတြမွာ ဓာတုပစၥည္းေတြ အေျမာက္အျမားက်န္ခဲ့သလိုေခ်ာင္းေျမာင္း အတြင္း ဓာတုအစည္အေၾကးေတြေရာက္  ရွိၿပီး ေရထုညစ္ညမ္း မႈျဖစ္ေစတဲ့နည္း စနစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရႊနဲ႔ ေရဆုိတာ ခြဲျခားလို႔မွ မရတာဗ်ာ။ ဘယ္လုိနည္းစနစ္နဲ႔ပဲ ေရႊတူး သည္ျဖစ္ေစေရဆုိတာပါမွ ေရႊထုတ္လို႔ ရတာခ်ည္းပဲေလ။ ေနာက္နည္းစနစ္တစ္ ခုက ေခ်ာင္းေတြေျမာင္းေတြရဲ႕ ေရတိမ္ တဲ့ေနရာေတြမွာ (၁၀) ေပ အထက္ျမင့္ တဲ့ ျဗဳန္းစင္ႀကီးေတြေဆာက္ပါတယ္။
ၿပီး ရင္ ေခ်ာင္းအတြင္းက သဲေတြေျမႀကီးေတြ  ကို စက္အားနဲ႔ စုပ္ယူၿပီးျဗဳန္းစင္ေပၚက ေနအျမင့္ကအနိမ့္ကို စီးဆင္းေစျခင္းျဖစ္ ပါတယ္။ ေရႊမႈန္ေတြကေတာ့ ေရစီးဆင္း ရာ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ခံထားတဲ့ေမ်ာ ဖတ္မွာ ကပ္က်န္ခဲ့တာေပါ့။ ဒီနည္းစနစ္ က ေခ်ာင္းေျမာင္းေတြရဲ႕ ေရစီးေရလာ ကို ပ်က္စီးေစၿပီးသဲႏႈန္းပို႔ခ်မႈျဖစ္ေစတယ္။ ေခ်ာင္းၾကမ္းျပင္ေတြ ျမင့္တက္သြားတယ္။ စြန္႔ပစ္လိုက္တဲ့သဲေတြ ေက်ာက္စရစ္ေတြ ႏႈန္းေတြေၾကာင့္ အပင္ေတြေသကုန္တယ္။  ပတ္၀န္းက်င္ထိခိုက္တယ္။ ေရေတြေနာက္  က်ိ ညစ္ညမ္းသြားတယ္ဗ်ာ။
ေရႊထုတ္လုပ္သူေတြနဲ႔ သစ္ေတာ၀န္  ႀကီးဌာနတုိ႔ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိၾကတဲ့အခါ သတၳဳတူးေဖာ္ျခင္းေၾကာင့္က်င္း၊ ခ်ဳိင့္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာပါက ၎ေနရာတြင္ ျပန္လည္  ေျမဖုိ႔ေပးရမည္လို႔ စည္းကမ္းသတ္မွတ္ ထားေပမယ့္ ကုမၸဏီအနည္းစုကသာ ေျဖဖို႔ေပးျခင္းရွိၿပီး အမ်ားစုကေတာ့ လုပ္ငန္းသိမ္းရင္ ဒီအတုိင္းထြက္သြားၾက တာ မ်ားပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က သတၳဳတူးေဖာ္ခြင့္ျပဳထားသည့္ ဧရိယာ အတြင္း၌ျဖစ္ေစ၊ ျပင္ပတြင္ျဖစ္ေစ၊ သစ္ ပင္ခုတ္လွဲျခင္းမျပဳရ၊ ခုတ္လွဲရန္လိုအပ္ပါ က သစ္ေတာဦးစီးဌာန၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ကို ႀကိဳတင္ရယူရမည္။
ခုတ္လွဲၿပီးသည့္ေနရာ တြင္ သစ္ေတာစိုက္ခင္းမ်ား ျပန္လည္ တည္ေထာင္ေပးရမည္ (သို႔မဟုတ္) စိုက္ ခင္းတည္ေထာင္စရိတ္က်ခံေပးရမည္လို႔ စည္းကမ္းသတ္မွတ္ထားပါတယ္။ အထက္  မွာ ေဖာ္ျပခဲ့သလို က်င္းၿဗဲစနစ္ (ဟင္း လင္းပြင့္စနစ္)နဲ႔ ေရႊတူးတဲ့အခါအေပၚယံ ေျမသားကို အေျပာင္ရွင္းပစ္ရတဲ့အတြက္ ေရလုပ္ကြက္အတြင္းရွိသမွ် အပင္ႀကီး အပင္ငယ္အကုန္ဖယ္ရွားသုတ္သင္ျခင္း ခံလုိက္ရပါတယ္။
ႏွစ္ (၁၀၀) ေက်ာ္သက္  တမ္းရွိတဲ့ သဘာ၀သစ္ေတာႀကီးေတြ တစ္ခါတည္းမ်ဳိးကန္းသြားတာေပါ့ဗ်ာ။ ေရႊကုမၸဏီအခ်ဳိ႕ဟာ ဒီလိုသစ္ပင္ခုတ္လဲ မႈေတြကို ခြင့္ျပဳခ်က္ရယူျခင္းလည္းမရွိ၊ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့က်င္းခ်ဳိင့္ေတြကို ျပန္လည္  ေျမဖုိ႔ျခင္း၊ သစ္ေတာစိုက္ခင္းျပန္လည္ တည္ေထာင္ေပးျခင္း၊ စိုက္ခင္းတည္ ေထာင္စရိတ္ေပးသြင္ျခင္းေပးသြင္းျခင္း လည္းမရွိေၾကာင္း ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။  စာခ်ဳပ္မွာပါတဲ့ ေနာက္စည္းကမ္းခ်က္ တစ္ခုက ေရႊတူးေဖာ္မႈေၾကာင့္ ထိခုိက္ ပ်က္စီးသည့္အပင္မ်ားအတြက္ သစ္ေတာ ဦးစီးဌာနက သတ္မွတ္သည့္ ေလ်ာ္ေၾကး ေငြေပးသြင္း ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေရႊလုပ္ကြက္  အတြင္း အေျပာင္ရွင္းလုိက္လို႔ ပ်က္စီးျပဳန္း တီးသြားတဲ့သစ္ပင္ေတြအတြက္ေလ်ာ္ေၾကး ေငြေပးတဲ့ ကုမၸဏီဆိုတာ မရွိသေလာက္ ပါဘဲ။
အခုဆုိရင္ ဗန္းေမာက္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း   ရွိ မဲဇာေခ်ာင္း၊ ေခ်ာင္းႀကီးေခ်ာင္းေတြမွာ ငါးမ်ဳိးတံုးသေလာက္ျဖစ္သြားၿပီ။ ေခ်ာင္း ႀကီးေခ်ာင္းဆုိတာဟာ ဟုိတုန္းက ရာသီ မေရႊးစက္ေလွနဲ႔သြားလို႔ရတဲ့ေခ်ာင္းျဖစ္ပါ တယ္။ အခုေတာ့ ေရႊလုပ္ငန္းေတြက သဲ ႏႈန္းပို႔ခ်မႈမ်ား သို႔ ေဆာင္းနဲ႔ ေႏြမွာ ေခ်ာင္း  ေကာသေလာက္ျဖစ္သြားၿပီ။ ေရႊလုပ္ကြက္  အနီးရွိေခ်ာင္းေျမာင္းေတြအားလံုး ေရစီး ေရလာပ်က္စီးယိုယြင္းၿပီး ၾကည္လင္သန္႔ ရွင္းမႈမရွိ ေနာက္က်ဳိညစ္ညမ္းကုန္ၿပီ။ လူ သူကၽြဲႏြားတိရစၦာန္ေတြ ေခ်ာင္းေရမေသာက္  ႏိုင္ၾကေတာ့ဘူး။ ေရက  ေနာက္က်ိ႐ုံတင္  မက ဓာတုစြန္႔ပစ္ပစၥည္းေတြ ေပ်ာ္၀င္ေန တယ္ေလ။
ဗန္းေမာက္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက အဖုိး တန္ကၽြန္းပင္ႀကီးေတြ ေပါက္ေရာက္ရွင္ သန္ရာ သဘာ၀ေတာေတြထဲမွာ စီးပြား ျဖစ္ေရႊတူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ မႈမ်ားေၾကာင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ပ်က္စီးယိုယြင္းျခင္း၊ ေျမဆီလႊာ ပ်က္စီးျခင္း၊ ေျမထု၊ ေရထု၊ ေလထုညစ္ညမ္းျခင္းမ်ားအျပင္ အဆုိး၀ါး  ဆုံး ညစ္ညမ္းမႈကေတာ့ အက်င့္စာရိတၱ ညစ္ညမ္းမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာျခင္းပါခင္ဗ်ာ။
သိၾကတဲ့အတုိင္း ေရႊေမွာ္ဆုိတာ ေနရာေဒသကအလႊာစံု၊ စ႐ိုက္စံုလူေပါင္း မ်ားစြာ စုေ၀းေရာက္ရွိလာတာမို႔ မူးယစ္ ေဆး၀ါး၊ စိတ္ႂကြေဆးျပား၊ အရက္၊ ဖဲ၊ ေလာင္းကစား၊ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္းေတြ လည္း ေပၚထြန္းလာစၿမဲပဲေလ။ လူေပါင္း မ်ားစြာ ေနထုိင္ဖို႔ သစ္ေတာေတြကို ခုတ္ ၿပီးတဲေတြေဆာက္ၾက၊ ေစ်းဆုိင္တန္းေတြ ေဆာက္ၾက၊ ယႏၱရားႀကီးေတြ၊ ႐ုံးေတြ အတြက္ သစ္ပင္ေတြ ခုတ္လွဲၿပီး အေဆာက္  အဦးေတြေဆာက္ၾက၊ အို ႐ႈပ္ယွက္ကို ခတ္လုိ႔ေပါ့ဗ်ာ။
ေရႊတူးေဖာ္ခြင့္ခ်ေပးလုိ႔ရရွိတဲ့အခြန္ အခနဲ႔ ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံးသြားတဲ့ သဘာ၀ပတ္ ၀န္းက်င္ျပဳန္းတီးေပ်ာက္ကြယ္သြားတဲ့ သစ္ေတာဧရိယာေတြ၊ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ေရထု၊ ေျမထုညစ္ညမ္းမႈ၊ ေခ်ာင္းေျမာင္း ေတြ ေရစီးေရလာပ်က္စီးမႈ၊ လူေတြရဲ႕ အက်င့္စာရိတၱပ်က္ယြင္းမႈေတြ အခ်ဳိးညီ ပါရဲ႕လားဗ်ာ။
သက္ဆုိင္ရာ သစ္ေတာေရးရာ၀န္ ႀကီးဌာနဲ႔ သတၳဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာနတုိ႔အေန နဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ယိုယြင္းထိခိုက္မႈ မရွိေစေရး၊ ယိုယြင္းထိခိုက္မႈရွိပါက ျပန္ လည္ျဖည့္ဆည္းလုပ္ကိုင္ေပးႏုိင္ေရးအတြက္  လိုအပ္တဲ့စည္းကမ္းခ်က္မ်ားစနစ္တက် သတ္မွတ္ေပးထားေပမယ့္ စည္းကမ္းသတ္  မွတ္ခ်က္အတုိင္း လုိက္နာမႈမရွိတဲ့ ေရႊ ကုမၸဏီႀကီးေတြကို ဘယ္လိုႀကီးၾကပ္ထိန္း သိမ္းကြပ္ကဲၾကမလဲ။
ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရမယ္ဆိုရင္ ေရႊကုမၸဏီႀကီးေတြဆိုတာ သာမည မွမဟုတ္တာ။ ပတ္သက္ရာပတ္သက္ ေၾကာင္းေတြက ရွိေနတတ္တယ္ေလ။ ဒီေတာ့ကာၿမိဳ႕နယ္အဆင့္၀န္ထမ္းငယ္ ေတြအေနနဲ႔ မေျပာရဲမဆိုရဲတဲ့ အေနအထား  မ်ဳိးလည္း ရွိတတ္တာဘဲ။ သတၳဳတြင္း၀န္ ႀကီးဌာန၊ သစ္ေတာေရးရာ၀န္ႀကီးဌာနတို႔ က ေရႊလုပ္ငန္းရွင္ေတြစာခ်ဳပ္ပါစည္းကမ္း  ခ်က္မ်ားအတုိင္း တိတိက်က်လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ေရး ထိန္းသိမ္းႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲ ဖို႔အတြက္ ထိေရာက္တဲ့စည္းကမ္းထိန္း သိမ္းေရးအဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ဖြဲ႕စည္းေဆာင္ရြက္ သင့္ၿပီျဖစ္သလို သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးသစ္ေတာစိုက္ခင္းမ်ား တည္ေထာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ထိထိ ေရာက္ေရာက္ေဆာင္ရြက္သင့္ၿပီျဖစ္ပါ ေၾကာင္း အႀကံျပဳႏႈိးေဆာ္လိုက္ရပါတယ္ ခင္ဗ်ား။