“ေတာင္းမွာ အကြပ္” ဆိုတဲ့အတိုင္း ရက္ထားတဲ့ အစေတြကို ပရမ္းပတာ
မျဖစ္ေစရေအာင္ အနားသတ္ေတြကို ကြပ္ေပးထားရပါတယ္။ လူမွာလည္း သဘာဝအေလ်ာက္
စိတ္ရိုင္းဝင္လာတတ္တာကို မျပဳမိေစဖို႔ စည္းကမ္း၊ က်င့္ဝတ္ေတြနဲ႔
ထိန္းကြပ္ထားရပါတယ္။ မိသားစုထဲမွာ မိသားစု စည္းကမ္း ထားရွိၾကသလို
ေက်ာင္းေတြ၊ အလုပ္ရံုေတြ၊ ရံုးေတြ၊ ေဆးရံုေတြမွာလည္း စည္းကမ္း
ထားရွိရပါတယ္။
အစည္းအေဝးေတြ၊ အသင္းအဖြဲ႔ေတြမွာလည္း စည္းကမ္း ထားရွိပါတယ္။
လူမ်ဳိးစုအလိုက္၊ လူမ်ဳိးအလိုက္ ဓေလ့ထံုးစံေတြကို
ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းႏိုင္ဖို႔ စည္းကမ္းထားရွိပါတယ္။ လူမႈေရးမွာ
ေဆာင္ရန္-ေရွာင္ရန္ စည္းကမ္းက်င့္ဝတ္ေတြ ရွိသလို ဘာသာေရးမွာလည္း စည္းကမ္း
က်င့္ဝတ္လို႔ေခၚတဲ့ ဝိနည္းေတြနဲ႔ ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္ေတြကို ျပ႒ာန္း
က်င့္ၾကံေစရပါတယ္။ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲေတြမွာလည္း စည္းကမ္းနဲ႔ပါပဲ။
ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ (Nationally) လူအမ်ားက မျဖစ္မေန ပါဝင္ ပတ္သက္လာတဲ့အခါမွာေတာ့
ပိုၿပီး စည္းစနစ္ က်က်နနနဲ႔ ထိေရာက္ေစဖို႔ ဥပေဒေတြကို ေရးဆြဲ ျပ႒ာန္းၿပိး
က်င့္သံုးၾကရပါတယ္။
ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒနဲ႔ မညီရျခင္းမွာ
ဥပေဒကို စတင္ေရးဆြဲတဲ့အခါမွာ အတိတ္ကာလမွာ ျဖစ္ခဲ့တာေတြအေပၚ သင္ခန္းစာယူၿပီး
လက္ရွိအေျခအေန၊ ေနာင္လာလတၱံ႔ေသာ အေျခအေနေတြနဲ႔ ကိုက္ညီေစဖုိ႔အျပင္၊
အက်ဳိးသက္ေရာက္ပံုေတြကိုပါ အက်ယ္ျပန္႔ဆံုး ေမွ်ာ္ေတြး စဥ္းစား
ခ်င့္ခ်ိန္ၿပီး ေရးဆြဲရပါတယ္။ လူတစု အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ မျဖစ္ေစရဘဲ
လူအမ်ားစု အက်ဳိးစီးပြားကို ျဖစ္ေစႏိုင္မယ့္ ဆႏၵရွိရပါတယ္။ ဒီဥပေဒကို
တရားဝင္ ဆံုးျဖတ္ အတည္ျပဳတာကလည္း လူသိထင္ရွား အသိအမွတ္ျပဳၿပီး
ျဖစ္ေနရပါတယ္။ ေကာင္းသထက္ေကာင္းေစဖို႔ကိုသာ ရည္ရြယ္ထားတာေၾကာင့္လည္း
လိုအပ္တဲ့အခါတိုင္းမွာ ျပင္ဆင္ / ပယ္ဖ်က္တာေတြ ရွိေနရပါတယ္။
ဒီလိုမ်ဳိး မလုပ္ႏိုင္ခဲ့ရင္ ဘာဥပေဒကိုပဲ ျပ႒ာန္းသည္ျဖစ္ေစ ...
“ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒနဲ႔ မညီ” ဆိုတာေတြ ေနရာတိုင္း အခ်ိန္တိုင္းမွာ
ျဖစ္လာေနမွာပါပဲ။ ဒီအခါမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒနဲ႔ မညီရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို
ျပန္လည္စိစစ္ သံုးသပ္သင့္ပါတယ္။
ဥပေဒ အသံၾကားလွ်င္ ေၾကာက္ေနၾကျခင္း
ျမန္မာေတြရဲ႕ အစြဲတခုကေတာ့ ရံုးဂတ္ေတြနဲ႔ ကင္းကင္းရွင္းရွင္း မပတ္သက္ဘဲ
ေနခ်င္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒလို႔ အသံၾကားရံုတင္နဲ႔ ေၾကာက္လန္႔တတ္သူေတြ
ရွိၾကပါတယ္။ ဥပေဒ ဆိုတာ ေၾကာက္စရာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဥပေဒကုိ ေဖာက္ဖ်က္တာ
မိသြားရင္ ဖမ္းဆီး အျပစ္ေပးခံရမွာကို ေၾကာက္လန္႔မိတာနဲ႔ ဥပေဒ ဆိုတာကို
ေတြးေၾကာက္ေနတတ္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒ ဘက္ေတာ္သားေတြျဖစ္တဲ့ ရဲနဲ႔
တရားသူႀကီးေတြရဲ႕ မမွန္ကန္တဲ့ ျပဳမူေျပာဆုိပံုေတြေၾကာင့္လည္း
အရပ္သားျပည္သူေတြမွာ ေၾကာက္လန္႔၊ သိမ္ငယ္စိတ္ေတြ ဝင္လာတတ္ၾကပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ဥပေဒကသာ ျပည္သူတဦးခ်င္းကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါကို ျပည္သူေတြအတြက္ လူထု ပညာေပးေရးေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔လုပ္ၿပီး
အသိေကာင္းေကာင္း ေပးႏိုင္ရပါမယ္။ ဒါမွသာ လူခပ္မ်ားမ်ားမွာ အရိုးစြဲေနတဲ့
ေၾကာက္စိတ္ကို ဖယ္ရွားေပးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ လူထု ယံုၾကည္ အားကိုးတဲ့
ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ႏိုင္ငံအႀကီးအကဲေတြ၊ ထင္ရွားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကလည္း
အလ်င္းသင့္တိုင္း အားေပးစကား ေျပာဆိို တိုက္တြန္းေပးေနရင္ လူထုဟာ ဥပေဒအေပၚ
ေၾကာက္လန္႔ေနမွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။
ႏိုင္ငံေရးစနစ္ မေကာင္းတဲ့အခါမွာ တာဝန္ရွိတဲ့ အစိုးရေတြက ဒီအခ်က္ကို
မသိခ်င္ေယာင္ ေဆာင္ထားေလ့ ရွိပါတယ္။ လူထုကို ဥပေဒအေၾကာင္း အမွန္အတိုင္း
လူထုပညာေပးေရးေတြ လုပ္ေပးရမယ့္အစား ဝါဒျဖန္႔အေနနဲ႔ မီးေလာင္ရာေလပင့္
လုပ္တတ္ၾကပါတယ္။ ပိုဆိုးသြားတာကေတာ့ အမႈ ျဖစ္လိုက္တာနဲ႔ လူထုဘက္က
ခံဘက္ခ်ည္းျဖစ္ေနေအာင္ အစိုးရက တမင္တကာ ဖန္တီးယူတဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ဆိုး
ျဖစ္ပါတယ္။
ဥပေဒကို လိုက္နာၾကျခင္း
အစစအရာရာ တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးတဲ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတြမွာ တရားဥပေဒ အမွန္တကယ္
စိုးမိုးေနတာေၾကာင့္ ျပည္သူေတြအတြက္ စားစားသြားသြား ဘာလုပ္လုပ္ အေၾကာက္တရား
မရွိၾကပါဘူး။ ဥပေဒက ကာကြယ္ေပးထားတာေၾကာင့္ လံုျခံဳစိတ္ခ်ရပါတယ္။ ဒါကို
ပိုၿပီးသိလာတဲ့အခါမွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ (Rule of Law) ကို ပိုမို
တန္ဖိုးထားတတ္ၾကပါတယ္။ ျပည္သူေတြဟာ မွန္ကန္ေကာင္းမြန္တဲ့ ဥပေဒေတြကို
သိပ္ၿပီး အလိုရွိၾကပါတယ္။ အလိုရွိၾကတဲ့အတိုင္း ဥပေဒေတြကို
ေလးစားလိုက္နာၾကပါတယ္။ လိုေနေသးရင္လည္း ရဲရဲႀကီး ေတာင္းဆိုတတ္ၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ႏိုင္ငံတခုအတြင္းမွာ က်င့္သံုးတဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေတြေၾကာင့္
ႏိုင္ငံကို ဥပေဒေဘာင္အတြင္းက တည္ေဆာက္ယူလာတဲ့ အေနအထား၊ လူတဦးခ်င္းကို
ခေလးဘဝကေန ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ယူလာတဲ့ အေနအထားအလိုက္ ဥပေဒကို
လိုက္နာၾကတဲ့အဆင့္မွာ ႏိုင္ငံအသီးသီးဟာ အနိမ့္အျမင့္ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။
ဥပေဒကို လိုက္နာသူ ရွိသလို မလိုက္နာသူလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ အမ်ားစု
ျဖစ္ေနတတ္သလို အနည္းစုလည္း ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္
ဒီလိုျဖစ္ေနရတာေတြအေပၚမွာ လူမႈေရး ေလ့လာ သုံးသပ္ခ်က္ စာတမ္းေတြက ဥပေဒကို
ပုိမိုလိုက္နာေစဖို႔ အေထာက္အကူျပဳေပးႏိုင္ပါတယ္။
လိုက္နာရတဲ့ ဥပေဒေတြဟာ လူတဦးခ်င္းကအစ လူ႔ပတ္ဝန္းက်င္တခုလံုး
လိုက္နာေနႏိုင္တာမ်ဳိး ျဖစ္ရပါတယ္။ တႏိုင္ငံလံုး.. တကမာၻလံုးက တညီတညြတ္
လက္ခံထားတဲ့ ဥပေဒမ်ဳိးေတြ ျဖစ္ေနရပါတယ္။
ခေလးတေယာက္ဟာ လူႀကီးတေယာက္လိုမ်ဳိး စည္းကမ္းေတြ လိုက္နာႏိုင္စြမ္း မရွိသလို
ေလာကုတၱရာ က်င့္ဝတ္ေတြကို သာမန္လူသားေတြ ေရရွည္ ေစာင့္ထိန္း လိုက္နာဖို႔
မလြယ္လွပါဘူး။ ဓေလ့ထံုးစံတခုကို အသားက်ေနသူအဖို႔ အျခားဓေလ့တခုကို
ေျပာင္းလဲက်င့္သံုးဖို႔ အစပိုင္းမွာ အဆင္မေျပတတ္ပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္း (သို႔) ႏိုင္ငံတခုအတြင္းမွာ
မွီတင္းေနထိုင္ၾကသူ အားလံုးအတြက္ ညီညြတ္မွ်တစြာ အက်ဳိးရွိေစႏိုင္မယ့္
ဥပေဒတရပ္ကို ေရးဆြဲ ျပ႒ာန္းႏိုင္ဖို႔ မလြယ္လွပါဘူး။ လြယ္လင့္တကူ
ၿပီးၿပီးေရာ ေပါ့ေပါ့ဆဆ မဆင္မျခင္ ေရးဆြဲလို႔လည္း မျဖစ္ပါဘူး။
ဥပေဒကို မလိုက္နာသူမ်ား
ဥပေဒကို မလိုက္နာသူ ပထမအမ်ဳိးအစားဟာ အာဏာရွင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္
အာဏာရွင္ကို ဥပေဒ အထက္ကလူလို႔ ေျပာၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုပဲ အာဏာရွင္နဲ႔
ေပါင္းစားေနတဲ့ အာဏာရွင္ အသိုင္းအဝိုင္းေတြကလည္း ဥပေဒရွိရက္နဲ႔
မလိုက္နာၾကပါဘူး။ တခ်ဳိ႕အျဖစ္ေတြမွာဆို ဥပေဒကို လူသိထင္ရွား ေျပာင္တင္းတင္း
ခ်ဳိးေဖာက္ရဲတဲ့အထိ က်ဴးလြန္တတ္ၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အာဏာကို
အလြဲသံုးစား လုပ္တာပါပဲ။
ဒုတိယ အမ်ဳိးအစားဟာ တားျမစ္ထားတဲ့ ဥပေဒ ရွိမွန္းသိရက္နဲ႔
မထီမဲ့ျမင္လုပ္ၿပီး ေဖာက္ဖ်က္ က်ဴးလြန္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္ခံစားမႈအရျဖစ္ေစ၊
မေတာ္တဆေၾကာင့္ျဖစ္ေစ.. ဘယ္လိုအေၾကာင္းျပခ်က္ကိုမွ ခြင့္မလႊတ္ပါဘူး။
တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ ဥပေဒကို က်ဴးလြန္ေဖာက္ဖ်က္ၿပီး ဥပေဒေၾကာင္းအရ
ရင္ဆိုင္တဲ့အခါမွာေတာင္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ စတဲ့ ဥပေဒ ေဖာက္ဖ်က္မႈကို
ထပ္မံက်ဴးလြန္တတ္ျပန္ပါတယ္။ ေငြေၾကးတတ္ႏိုင္ရင္ ေထာင္ေနာက္ဖက္မွာ
တံခါးေပါက္ရွိတယ္ ဆိုတာ ဥပေဒကို ပ်က္ရယ္ျပဳထားတဲ့ စကားတခြန္းပါ။
တတိယ အမ်ဳိးအစားကေတာ့ ဥပေဒကို နားမလည္လို႔၊ မသိလို႔၊ အရြယ္မေရာက္ေသးလို႔၊
စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ခြၽတ္ယြင္းလို႔ စတဲ့ ခြၽင္းခ်က္ အေၾကာင္းရင္းေတြေၾကာင့္
ဥပေဒေတြကို ေဖာက္ဖ်က္ က်ဴးလြန္မိတတ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ကိုေတာ့ သက္ညွာမႈနဲ႔
ျပဳျပင္ေပးႏိုင္မႈ အထိုက္အေလ်ာက္ ေပးထားရပါတယ္။
စတုတၳ အမ်ဳိးအစားကေတာ့ မတရားတဲ့၊ မသင့္ေတာ္တဲ့ ဥပေဒေတြကို အနည္းနဲ႔အမ်ား
ဆန္႔က်င္ အံတုသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ကေတာ့ ပိုမိုတိုးတက္
ေကာင္းမြန္တဲ့စနစ္ကို အလိုရွိၾကတဲ့ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြ
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမားေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ဥပေဒ ျပ႒ာန္းရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္
လိုရင္းကေတာ့ အျခားသူေတြ၊ အျခားအရာေတြကို ထိခိုက္ နစ္နာတာမ်ဳိး မရွိေစဖို႔
ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ဳိးအစားခြဲၿပီး နည္းနည္း အက်ယ္ခ်ဲ႕ၾကည့္ပါမယ္။
(၁) လူတိုင္းရဲ႕ အသက္ ေဘးအႏၱရာယ္ကို ကာကြယ္ေပးဖို႔၊ (ဥပမာ- သူခိုး ဓါးျပရန္၊ ရိုက္ႏွက္ ႏိွပ္စက္ညွင္းပမ္း ၿခိမ္းေျခာက္မႈ စသျဖင့္)
(၂) လူ႔ပတ္ဝန္းက်င္မွာ အမ်ားနဲ႔ ယွဥ္တြဲ ေနထိုင္သြားလာတဲ့အခါ
ေဘးရန္ကင္းကြာၿပီး စနစ္တက်နဲ႔ အဆင္ေျပေစႏိုင္ဖို႔ (ဥပမာ- စာခ်ဳပ္မ်ား၊
ယာဥ္ဥပေဒ စသျဖင့္)
(၃) လူအမ်ား ႏွစ္သက္ သေဘာက် လက္ခံတဲ့ လူေနမႈ အသိုင္းအဝိုင္းကို ကာကြယ္
ထိန္းသိမ္းေပးထားႏိုင္ဖို႔ (ဥပမာ - လူမႈေရး၊ ဘာသာေရး၊ ပညာေရး၊
က်န္းမာေရးဆိုင္ရာမ်ား စသျဖင့္)
(၄) တရားမွ်တမႈကို အမွန္တကယ္ က်င့္သံုးေစႏိုင္ဖို႔
(၅) ဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္သူေတြကို အေရးယူ အျပစ္ေပးႏိုင္ဖို႔ .. ဆိုၿပီး ဥပေဒ ျပ႒ာန္းရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဥပေဒျပဳ လႊတ္ေတာ္ႀကီးလည္း ျပန္စပါေတာ့မယ္။ ႏိုင္ငံနဲ႔
ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ အက်ဳိးစီးးပြားအတြက္ ဥပေဒသစ္ေတြ ျပ႒ာန္းမယ့္ကိစၥ၊
တည္ဆဲဥပေဒေတြထဲက ေခတ္စနစ္နဲ႔ မေလ်ာ္ညီတာေတြကို ဖ်က္သိမ္းမယ့္ ကိစၥေတြ၊
တည္ဆဲဥပေဒကို ေခတ္စနစ္နဲ႔ ေလ်ာ္ညီေအာင္ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္မယ့္
ကိစၥေတြအေပၚမွာ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ ဆိုတဲ့အတိုင္း ရိုးသားေျဖာင့္မတ္
မွန္ကန္စြာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ၾကဖို႔ တိုက္တြန္း အားေပးလိုက္ပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာ ဥပေဒဘက္ေတာ္သား အားလံုးတို႔ကလည္း တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္ကို
တရားမွ်တစြာ ေျဖာင့္မတ္ ၾကံ့ခိုင္ေစၿပီး ျပည္သူလူထု ထာဝရ
ယံုၾကည္အားကိုးေနရေအာင္ တာဝန္ေတြ ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ၾကဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနပါမယ္။
လြင္ေအာင္စိုး
၁၇-၁ဝ-၂ဝ၁၂
ဘႀကီးသက္
